Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2013

Η ευχή του Ορφέα προς τον Μουσαίο τον Αθηναίο


Πρόκειται, βέβαια, για την περίφημη Ευχή που παραδίδει ο μεγάλος αρχαίος Μύστης Ορφέας στον μαθητή του Μουσαίο.Ο Μουσαίος υπήρξε αρχαίος Έλληνας ποιητής, μαθητής του Ορφέα και κατά μερικούς αρχαίους συγγραφείς γιος του...
Σύμφωνα με τους Ευριπίδη και Παυσανία γεννήθηκε και έζησε όλη του τη ζωή στην Αθήνα και πέθανε από βαθιά γεράματα και τάφηκε εκεί, σύμφωνα και με τον Ηρόδοτο ήταν και χρησμοθέτης
Ο Παυσανίας αμφισβητεί ότι το έργο "Ευμόλπια" είναι δικό του και αναφέρει ότι έγραψε μόνο τον ύμνο στην Δήμητρα Λυκομίδα.
Σύμφωνα με τον Διόδωρο τον Σικελιώτη ήταν γιος του ίδιου του Ορφέα και τελετάρχης στα Ελευσίνια μυστήρια, την εποχή που ο Ηρακλής έλαβε μέρος στα Ελευσίνια λίγο πριν πραγματοποιήσει τον 11ο άθλο του. Το Λεξικό της Σούδας τον αναφέρει μαθητή του Ορφέα γιος του Αντίφημου και της Ελένης εγγονός του Εύφημου.

"Μάθε λοιπόν, Μουσαίε, την μύησι την πολυσέβαστη την προσευχή, που είναι βέβαια για σε η προσφορότερη απ’ όλες:
Ω Δία βασιλιά και Γη και ουράνιαι φλόγες καθαραί του Ηλίου, και της Σελήνης το ιερόν φως και όλα τα Άστρακαι συ Ποσειδώνα με την κυανήν χαίτην πού περιβάλλεις την γην.
Περσεφόνη αγνή και Δήμητρα με τους ωραίους καρπούς,
και Άρτεμι πού εκτοξεύεις τα βέλη, ώ κόρη και ήιε Φοίβε
πού κατοικείς εις την ιερή γη των Δελφών
και συ χορευτή Διόνυσε, που έχεις τις μεγαλύτερες τιμές ανάμεσα στους θεούς
Άρη ισχυρόκαρδε και αγνέ ισχυρέ Ήφαιστε και συ θεά γεννημένη από τον αφρό Αφροδίτη , που σού'λαχαν δώρα με μεγάλα ονόματα·
και συ βασιλιά των καταχθόνιων, θεέ πού έχεις μεγάλην υπεροχήν,
και σεις Ήβη και Ειλείθυια και του Ηρακλή ή γενναία δύναμις,
και της Δικαιοσύνης και της Ευσέβειας το μέγα όφελος προσκαλώ,
και τις ξακουστές Νύμφες και τον Πάνα τον μέγιστον
και την Ήραν, την θαλερήν σύζυγον του Διός
που φέρει την ασπίδα και την Μνημοσύνην την αξιέραστη,
και τας αγνάς εννέα Μούσας επικαλούμαι και
τάς Χάριτας και τάς Ώρας και τον Ένιαυτόν
και την θεϊκή Λητώ με τα όμορφα μαλλιά,
και την σεβαστή Διώνην και τους οπλισμένους Κουρήτες. τους Κορύβαντες και τους Κάβειρους
και μαζί μ’ αυτούς τους μεγάλους Σωτήρας και τους Ιδαίους θεούς,
τα αθάνατα τέκνα του Διός και τον αγγελιοφόρον των επουρανίων,
τον Ερμήν, τον κήρυκα, και την θέμιν πού εξετάζει τάς θυσίας των ανθρώπων, και την Νύκτα την πρεσβυτέραν εξ όλων προσκαλώ και την Ημέραν που φέρει το φως και την Πίστιν καί την Δίκην και την άμωμον θεσμοδότειραν
και την Ρέα και τον Κρόνο και την μαυρόπεπλο Τηθύν και τον μεγάλον Ωκεανόν και συνάμα τάς θυγατέρας του Ωκεανού’ του Ατλαντος και του Αιώνος την ανυπέρβλητου δύναμιν
και τον Χρόνον πού τρέχει διαρκώς, και της Στυγός το λαμπρό νερό και τους μειλίχιους θεούς
και προς τούτοις την αγαθήν Πρόνοιαν καί τον Δαίμονα τον αγιώτατον
και τον Δαίμονα τον καταστροφέα των ανθρώπων
τους Δαίμονας τους ουράνιους και τους θαλασσίους και τους υδάτινους και τους γήινους και τους κάτω από την γην και τους περιφερόμενους εις τον αέρα
και την Σεμέλην και όλους όσοι εορτάζουν μαζί με τον Βάκχον.
Την Ινώ, την Λευκοθέαν και τον Παλαίμονα. που δίδει την ευτυχίαν.
Και την Νίκην την γλυκομίλητη και την βασίλισσαν Άδράστειαν και τον Ασκληπιόν τον μεγάλο βασιλέα, πού καταπραΰνει με τα δώρα του.
Και την κόρην Παλλάδα, πού διεγείρει την μάχην,
και τους Άνεμους όλους και τάς Βροντάς και τα μέρη του Κόσμου,
που έχει τεσσάρες κίονες, προσφωνώ και την Μητέρα των αθανάτων,
τον Άττιν και τον Μήνα προσκαλώ.
Και την θεάν Ούρανίαν μαζί δε και τους αθανάτους,
τον αγνόν Αδωνιν και την Αρχήν και το Πέρας·
διότι αυτό είναι το μέγιστον δι’ όλα· να προσέλθουν με ευμένειαν,
έχοντες χαρούμενη καρδία, (με καλήν διάθεσιν). εις αυτήν την ίεράν θυσίαν και εις αυτήν την σεμνήν σπονδήν.

Μάνθανε δή, Μουσαῖε, θυηπολίην περισέμνην, εὐχήν, ἣ δή τοι προφερεστέρη ἐστὶν ἁπασέων. Ζεῦ βασιλεῦ καὶ Γαῖα καὶ οὐράνιαι φλόγες ἁγναὶ Ἠελίου, Μήνης θ᾽ ἱερὸν σέλας Ἄστρα τε πάντα· καὶ σύ, Ποσείδαον γαιήοχε, κυανοχαῖτα, Φερσεφόνη θ᾽ ἁγνὴ Δημήτηρ τ᾽ ἀγλαόκαρπε Ἄρτεμί <τ᾽> ἰοχέαιρα, κόρη, καὶ ἤιε Φοῖβε, ὃς Δελφῶν ναίεις ἱερὸν πέδον· ὅς τε μεγίστας τιμὰς ἐν μακάρεσσιν ἔχεις, Διόνυσε χορευτά· Ἆρές τ᾽ ὀμβριμόθυμε καὶ Ἡφαίστου μένος ἁγνὸν ἀφρογενής τε θεά, μεγαλώνυμα δῶρα λαχοῦσα· καὶ σύ, καταχθονίων βασιλεῦ, μέγ᾽ ὑπείροχε δαῖμον, ῞Ηβη τ᾽ Εἰλείθυια καὶ Ἡρακλέος μένος ἠύ· καὶ τὸ Δικαιοσύνης τε καὶ Εὐσεβίης μέγ᾽ ὄνειαρ κικλήσκω Νύμφας τε κλυτὰς καὶ Πᾶνα μέγιστον ῞Ηρην τ᾽, αἰγιόχοιο Διὸς θαλερὴν παράκοιτιν· Μνημοσύνην τ᾽ ἐρατὴν Μούσας τ᾽ ἐπικέκλομαι ἁγνὰς ἐννέα καὶ Χάριτάς τε καὶ Ὥρας ἠδ᾽ Ἐνιαυτὸν Λητώ τ᾽ εὐπλόκαμον, Θείην σεμνήν τε Διώνην Κουρῆτάς τ᾽ ἐνόπλους Κορύβαντάς τ᾽ ἠδὲ Καβείρους   καὶ μεγάλους Σωτῆρας ὁμοῦ, Διὸς ἄφθιτα τέκνα, Ἰδαίους τε θεοὺς ἠδ᾽ ἄγγελον Οὐρανιώνων, Ἑρμείαν κήρυκα, Θέμιν θ᾽, ἱεροσκόπον ἀνδρῶν, Νύκτα τε πρεσβίστην καλέω καὶ φωσφόρον ῏Ημαρ, Πίστιν τ᾽ ἠδὲ Δίκην καὶ ἀμύμονα Θεσμοδότειραν, Ῥείαν τ᾽ ἠδὲ Κρόνον καὶ Τηθὺν κυανόπεπλον Ὠκεανόν τε μέγαν, σύν τ᾽ Ὠκεανοῖο θύγατρας Ἄτλαντός τε καὶ Αἰῶνος μέγ᾽ ὑπείροχον ἰσχὺν καὶ Χρόνον ἀέναον καὶ τὸ Στυγὸς ἀγλαὸν ὕδωρ μειλιχίους τε θεούς, ἀγαθήν τ᾽ ἐπὶ τοῖσι Πρόνοιαν Δαίμονά τ᾽ ἠγάθεον καὶ Δαίμονα πήμονα θνητῶν, Δαίμονας οὐρανίους καὶ ἠερίους καὶ ἐνύδρους καὶ χθονίους καὶ ὑποχθονίους ἠδ᾽ ἐμπυριφοίτους, καὶ Σεμέλην Βάκχου τε συνευαστῆρας ἅπαντας, Ἰνὼ Λευκοθέην τε Παλαίμονά τ᾽ ὀλβιοδώτην Νίκην θ᾽ ἡδυέπειαν ἰδ᾽ Ἀδρήστειαν ἄνασσαν καὶ βασιλῆα μέγαν Ἀσκληπιὸν ἠπιοδώτην Παλλάδα τ᾽ ἐγρεμάχην κούρην, Ἀνέμους τε πρόπαντας καὶ Βροντὰς Κόσμου τε μέρη τετρακίονος αὐδῶ· Μητέρα τ᾽ ἀθανάτων, Ἄττιν καὶ Μῆνα κικλήσκω Οὐρανίαν τε θεάν, σύν τ᾽ ἄμβροτον ἁγνὸν Ἄδωνιν Ἀρχήν τ᾽ ἠδὲ Πέρας—τὸ γὰρ ἔπλετο πᾶσι μέγιστον— εὐμενέας ἐλθεῖν κεχαρημένον ἦτορ ἔχοντας τήνδε θυηπολίην ἱερὴν σπονδήν τ᾽ ἐπὶ σεμνήν.

2 σχόλια: