Έτσι απάντησα σ' όσους με ρώτησαν για το «δρόμο»

"Αλλά αυτός που έχει ανακαλύψει τον εαυτό του είναι και που λέει: Αυτό είναι το Καλό μου και το Κακό μου: κι έχει αποστομώσει έτσι τον τυφλοπόντικα και τον νάνο, που λένε: «Καλό για όλους, Κακό για όλους».
Αληθινά σας λέω, περιφρονώ αυτούς που αποκαλούν το κάθε τι Καλό κι αυτό τον Κόσμο καλύτερο απ' όλους. Τέτοιους ανθρώπους τους λέω εγώ «Ικανοποιημένους μ' όλα»...


Τούτη η παν-ικανοποίηση που ξέρει πως να γευτεί το κάθε τι: δεν είναι η καλύτερη γεύση! Εκτιμώ τον πεισματάρη, με την ακατάδεκτη γλώσσα και το στομάχι που έμαθε να λέει «Εγώ» και «Ναι» και «Όχι».
Αλλά το να μασουλίζει και να χωνεύει το κάθε τι, - αυτό θα πει πως έχει μια στ' αλήθεια γουρουνίσια φύση!  
Αυτοί που λένε πάντα «Ναι-αι» φωνάζουν μονάχα ότι τα γαϊδούρια κι εκείνοι που τους μοιάζουν έμαθαν να λένε.
...Πιο προσβλητικοί για μένα, ωστόσο, είν' όλοι αυτοί οι σαλιογλύφτες· και το πιο προσβλητικό ανθρώπινο κτήνος που βρήκα μπροστά μου, το αποκαλώ παράσιτο: δεν θέλει ν' αγαπήσει κι όμως θέλει πολύ να ζήσει με την αγάπη.
...Αληθινά σας λέω κι εγώ το ίδιο έμαθα να περιμένω, το 'μαθα βαθιά μέσ' από την καρδιά μου, αλλά να περιμένω μόνο τον εαυτό μου. Και πάνω απ' όλα έχω μάθει να στέκομαι και να περπατώ και να τρέχω και να πηδώ και να σκαρφαλώνω και να χορεύω.
Τούτη, όμως είναι η διδασκαλία μου: αυτός που μια μέρα θέλει να μάθει να πετά πρέπει πρώτα να μάθει να στέκεται και να περπατά και να τρέχει και να σκαρφαλώνει και να χορεύει, - δε μπορείς να μάθεις να πετάς, πετώντας!
...Έφτασα στο μύθο μου από πλήθος διαφορετικά μονοπάτια και με διάφορους τρόπους: δεν ήταν πάνω σε μια μοναδική σκάλα που σκαρφάλωσα στα ύψη όπου τα μάτια μου μπορούσαν να επιθεωρήσουν την απόσταση μου.
Και ρώτησα για το δρόμο μόνο απρόθυμα, - γιατί αυτό πάντα πρόσβελνε το γούστο μου! Πιότερο ήταν που ρωτούσα και δοκίμαζα τους ίδιους τους δρόμους.
Όλη η πρόοδος μου στάθηκε απόπειρες κι ερωτήσεις, - κι αληθινά σας λέω, πρέπει κανένας να μάθει πως ν' απαντά σε τέτοιες ερωτήσεις! Αυτό, ωστόσο, - είναι του γούστο μου: όχι καλό γούστο, ούτε κακό γούστο, αλλά το γούστο μου, που δεν το κρύβω πια και που γι' αυτό πια δεν ντρέπομαι.
«Αυτός είναι τώρα ο δρόμος μου: Ποιός είναι ο δικός σας;» 
Έτσι απάντησα σ' όσους με ρώτησαν για το «δρόμο». 
Γιατί ο ένας δρόμος, - δεν υπάρχει!"

Φρίντριχ Νίτσε (Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα) [Μ3, Για το Πνεύμα της Βαρύτητας, 2]