Η Ντροπή της Ευρώπης

   Το 2012 ο Γερμανός νομπελίστας συγγραφέας Γκύντερ Γκρας γράφει το ποίημα "Η Ντροπή της Ευρώπης" δημοσιεύτηκε στην Ιστοσελίδα της εφημερίδας του Μονάχου Sueddeutsche Zeitung. Η Ευρώπη, γράφει ο Γκρας, βάζει την Ελλάδα, «τη χώρα στην οποία οφείλει το πνεύμα της», στο «ικρίωμα και την καταδικάζει σε φτώχεια».
«Από τη χώρα που σου έδωσε το λίνκο και βρίσκεται κοντά στο χάος, μένεις μακριά» γράφει ο Γκρας απευθυνόμενος στην Ευρώπη. «Με το ζόρι γίνεται ανεκτή η χώρα της οποίας οι συνταγματάρχες κάποτε έβρισκαν ανοχή ως σύμμαχοι».
«Πιες, επιτέλους, πιες!", αλλά ο Σωκράτης σου επιστρέφει με οργή γεμάτο το ποτήρι» γράφει ο Γκρας, συνεχίζοντας «για εσένα η Αντιγόνη φοράει μαύρα και πενθεί ο λαός που σε φιλοξένησε». Και κλείνει με την προφητεία ότι η Ευρώπη «θα μαραζώσει χωρίς πνεύμα» αν λείψει η Ελλάδα.
Ο Γκρας είχε δημοσιεύσει πριν από μερικούς μήνες σε γερμανική εφημερίδα ποίημα-παρέμβαση για το Ισραήλ, το οποίο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και κατηγορίες για αντισημιτισμό.
Πέθανε το 2015.

"Στο χάος κοντά, γιατί δεν συμμορφώθηκε στις αγορές·
κι Εσύ μακριά από τη Χώρα, που Σου χάρισε το λίκνο.
Όσα Εσύ με την ψυχή ζήτησες και νόμισες πως βρήκες,
τώρα θα καταλυθούν, και θα εκτιμηθούν σαν σκουριασμένα παλιοσίδερα.
Σαν οφειλέτης διαπομπευμένος και γυμνός, υποφέρει μια Χώρα·
κι Εσύ, αντί για το ευχαριστώ που της οφείλεις, προσφέρεις λόγια κενά.
Καταδικασμένη σε φτώχεια η Χώρα αυτή, που ο πλούτος της κοσμεί Μουσεία: η λεία που Εσύ φυλάττεις.
Αυτοί που με τη δύναμη των όπλων είχαν επιτεθεί στη Χώρα την ευλογημένη με νησιά, στον στρατιωτικό τους σάκο κουβαλούσαν τον Χέλντερλιν.
Ελάχιστα αποδεκτή Χώρα, όμως οι πραξικοπηματίες της, κάποτε,
από Εσένα, ως σύμμαχοι έγιναν αποδεκτοί. Χώρα χωρίς δικαιώματα, που η ισχυρογνώμονη εξουσία ολοένα και περισσότερο της σφίγγει το ζωνάρι.
Σ' Εσένα αντιστέκεται φορώντας μαύρα η Αντιγόνη,
και σ' όλη τη Χώρα πένθος ντύνεται ο λαός, που Εσένα φιλοξένησε.
Όμως, έξω από τη Χώρα, του Κροίσου οι ακόλουθοι και οι όμοιοί του
όλα όσα έχουν τη λάμψη του χρυσού στοιβάζουν στο δικό Σου θησαυροφυλάκιο.
Πιες επιτέλους, πιες! κραυγάζουν οι εγκάθετοι των Επιτρόπων·
όμως ο Σωκράτης, με οργή Σου επιστρέφει το κύπελλο γεμάτο ως επάνω. Θα καταραστούν εν χορώ, ό,τι είναι δικό Σου οι θεοί,
που τον Όλυμπο τους η δική Σου θέληση ζητάει ν' απαλλοτριώσει.
Στερημένη από πνεύμα, Εσύ θα φθαρείς χωρίς τη Χώρα,
που το πνεύμα της, Εσένα, Ευρώπη, εδημιούργησε."

Μετάφραση: Πατρίτσια Αδαμοπούλου - Πληροφορίες και εισαγωγικό  από την Εφημερίδα Βήμα και Καθημερινή