Άδης: ο θεός που γνωρίζει τους ωραίους λόγους

Νωρίτερα ο Σωκράτης στον διάλογο που έχει με τον Ερμογένη έχει ετυμολογήσει το όνομα του Διός (βλ, εδώ http://mythiki-anazitisi.blogspot.gr/2018/01/blog-post_95.html ) και της θεάς Εστίας (βλ. εδώhttp://mythiki-anazitisi.blogspot.gr/2018/01/blog-post_88.html ). Τώρα επιχειρεί να ετυμολογήσει το όνομα του Άδη και δίνει μια εξαιρετική εκδοχή.
Ας την απολαύσουμε.
 <..Ως προς τον Πλούτωνα, οφείλει το όνομά του στη δωρεά του πλούτου, γιατί κάτω από τη γη ανακαλύπτεται ο πλούτος. Και το άλλο όνομά του Άδης, οι πολλοί μου φαίνεται ότι νομίζουν πως έχει προστεθεί από το αόρατο (άειδές ) και από φόβο προς το όνομα τον ονομάζουν Πλούτωνα.
ΕΡΜ. Και εσύ, Σωκράτη, τι φρονείς;
ΣΩ. Οι άνθρωποι, κατά τη γνώμη μου, έκαναν πολλά λάθη σχετικά με τη δύναμη αυτού του θεού και τον φοβούνται χωρίς λόγο. Και αιτία αυτού του φόβου είναι ότι, όταν κάποτε πεθάνει κανείς από μας, κατοικεί παντοτινά εκεί κάτω, και ότι η ψυχή χωρισμένη από το σώμα πηγαίνει προς εκείνον αυτό ακριβώς τους γέμιζε φόβο. Αυτά όλα μας φαίνονται ότι τέλεια συμφωνούν, δηλαδή και η εξουσία αυτού του θεού και το όνομά του.
ΕΡΜ. Πως αυτό;
ΣΩ. Εγώ θα σου πω ποια είναι η γνώμη μου. Πες μου ποιος δεσμός είναι ο ισχυρóτατoς για οποιοδήποτε ζώο ώστε να μένει οπουδήποτε, η ανάγκη ή η επιθυμία;
ΕΡΜ. Ασύγκριτα, Σωκράτη, η επιθυμία.
ΣΩ. Νομίζεις λοιπόν ότι δε θα ξέφευγαν πολλοί άνθρωποι από τον Άδη, αν αυτός δεν έδενε με ισχυρότατο δεσμό εκείνους που πάνε στον άλλο κόσμο;
ΕΡΜ. Και βέβαια.
ΣΩ. Επομένως με κάποιαν επιθυμία τους δεσμεύει, καθώς φαίνεται, και όχι με μιαν ανάγκη, αν βέβαια είναι αλήθεια ότι τους δένει με τον πιο ισχυρό δεσμό.
ΕΡΜ. Έτσι φαίνεται.
ΣΩ. Και. δεν υπάρχουν πολλές επιθυμίες ;
ΕΡΜ. Ναι.
ΣΩ. Επομένως με την πιο μεγαλύτερη επιθυμία από όλες τις επιθυμίες τους δεσμεύει, αν πρόκειται να τους κρατεί δεμένους με τον πιο ισχυρό δεσμό.
ΕΡΜ. Ναι.
ΣΩ. Υπάρχει άραγε καμιά άλλη επιθυμία μεγαλύτερη, παρά όταν κανείς συναναστρέφεται κάποιον και νομίζει ότι εξ αίτιας του θα γίνει καλύτερος ;
ΕΡΜ. Όχι, μα το Δία, Σωκράτη, δεν υπάρχει.
ΣΩ. Γι' αυτούς λοιπόν τους λόγους, Ερμογένη, ας ειπούμε ότι κανείς δε θέλει ν' αφήσει τον άλλο κόσμο για να ξαναγυρίσει εδώ, ούτε ακόμη αυτές οι Σειρήνες αλλά κάποια γοητεία κρατεί δεμένους και εκείνες και όλους τους άλλους. Τόσο ωραίους λόγους, καθώς φαίνεται, ξέρει να λέει ο Άδης, και είναι για τούτο το λόγο αυτός ο θεός τέλειος σοφιστής και μεγάλος ευεργέτης εκείνων που μένουν κοντά του, αφού άλλωστε και στους ανθρώπους εδώ στέλνει τόσα πολλά αγαθά. Τόσα πολλά πλούτη έχει αποταμιευμένα εκεί κάτω, και γι' αυτό πήρε το όνομα Π λ ο ύ τ ω ν . Έξαλλου πάλι το να μη θέλει να ζει στην κοινωνία ανθρώπων, εφόσον έχουν σώματα, άλλα τότε μόνο να τους συναναστρέφεται, όταν η ψυχή τους είναι καθαρή απ' όλα τα κακά και τις επιθυμίες του σώματος, δε σου φαίνεται ότι είναι έργο φιλοσόφου και που ξέρει καλά να εννοεί ότι μ' αυτό τον τρόπο μπορεί να τους κρατεί δεμένους με την επιθυμία της αρετής, ενώ, όταν έχουν το σφοδρό οίστρο και τη μανία του σώματος, ούτε ο ίδιος ο Κρόνος, ο πατέρας του, δε θα μπορούσε να τον βοηθήσει  να τους κρατεί, καθυποτάσσοντας τους στα κατά την παράδοση δεσμά του;
ΕΡΜ. Φαίνεται ότι λες κάτι σπουδαίο, Σωκράτη.
ΣΩ. Και το όνομα Άδης, Ερμογένη, πολύ απέχει από το να έχει ονομασθεί από το ά ε ι δ έ ς (αόρατο), άλλα πολύ περισσότερο από το ότι γνωρίζει* όλα τα ωραία πράγματα, απ' αυτό ονομάστηκε από το νομοθέτη Άδης.>
*Ο Άδης εδώ προήλθε από το α - ε ι δ έ ν α ι

ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΚΡΑΤΥΛΟΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ-ΣΧΟΛΙΑ-ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΗΛΙΑΣ ΛΑΓΙΟΣ, ΔΑΙΔΑΛΟΣ Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ