Ροιώ Μολπαδία και Παρθένος: Οι προστάτιδες του οίνου

Η Ροιώ η Μολπαδία και η Παρθένος ήταν κόρες της Χρυσοθέμιδας και του Στάφυλου, γιου του Διόνυσου και της Αριάδνης. Ήταν επιφορτισμένες να επιτηρούν και να προστατεύουν το κρασί, ένα ποτό πολύτιμο που μόλις είχε εφευρεθεί. Ο Στάφυλος αναφέρεται από την μυθολογία ως βοσκός του βασιλιά Οινέα.
Κάθε σούρουπο, όταν οδηγούσε τα κοπάδια πίσω στο υποστατικό του αφεντικού του, πρόσεξε ότι μια γίδα καθυστερούσε, ενώ συγχρόνως έκανε τρέλες. Την παρακολούθησε μια μέρα και είδε ότι το ζώο έτρωγε κάποιους καρπούς που ο ίδιος δεν είχε ξαναδεί. Ο Στάφυλος διηγήθηκε το περιστατικό στον Οινέα και αυτός του υπέδειξε να στίψει τους καρπούς αυτούς και να πάρει τον χυμό τους. Παρασκεύασε έτσι ένα ποτό που ονομάσθηκε οίνος (κρασί) από το όνομα του βασιλιά, ενώ οι καρποί αυτοί ονομάσθηκαν σταφύλια (σταφυλαί) από το όνομα του Σταφύλου.

 Αυτόν τον οίνο λοιπόν προστάτευαν οι κόρες του Σταφύλου, όμως μια μέρα αποκοιμήθηκαν κατά την εκτέλεση του καθήκοντος, ήρθαν οι χοίροι, ανέτρεψαν κάτω τα δοχεία και έχυσαν το κρασί. Μόλις αντιλήφθηκαν τι είχε γίνει, φοβούμενες την οργή του πατέρα τους, οι αδελφές πήγαν και έπεσαν στη θάλασσα από έναν γκρεμό για να πνιγούν, αλλά σώθηκαν από τον Απόλλωνα ο οποίος ήταν ερωτευμένος με την Ροιώ. Την ροδιά, κόρη του τσαμπιού του σταφυλιού και της χρυσής τάξης όπως ερμηνεύεται το όνομά της.
Κατά μία άλλη εκδοχή -η οποία είναι και η πιο διαδεδομένη-, η Ροιώ έμεινε έγκυος από τον Απόλλωνα (κατά μία άλλη λιγότερο διαδεδομένη εκδοχή από τον Δία), όμως ο πατέρας της Στάφυλος, νομίζοντας ότι η εγκυμοσύνη της κόρης του προέκυψε από σχέση με κάποιον θνητό και μη πιστεύοντας τα σχετικά με τη θεϊκή ένωση εξοργίστηκε, και για να ξεπλύνει την ντροπή του την έκλεισε μέσα σε μια λάρνακα και την οποία στη συνέχεια έριξε στη θάλασσα.
Η λάρνακα εκβράσθηκε στις ακτές της Εύβοιας, όμως ο  Διόδωρος Σικελιώτης παραδίδει ότι η λάρνακα ξεβράστηκε από τα κύματα κατ' ευθείαν στη Δήλο, χωρίς την ευβοϊκή μεσολάβηση, όπου η Ροιώ γέννησε τον γιο της Άνιο- του οποίου το όνομα εικάζεται πως σημαίνει "αυτός που υποφέρει"-, τον οποίο και ανέθεσε στον βωμό του Απόλλωνα ευχόμενη: «Εί έστιν εξ εκείνου σώζει αυτόν», προσευχήθηκε δηλαδή  στον θεό να σώσει τη ζωή του παιδιού αν εκείνο ήταν δικό του.
Έτσι ο Απόλλωνας έκρυψε το παιδί, αλλά αργότερα θέτοντας υπό την προστασία του το βρέφος, το ανέθρεψε επιμελώς και του έμαθε τη μαντική και το περιέβαλε με μεγάλες τιμές, του έδωσε την εξουσία του ιερού νησιού καθιστώντας τον μέγα ιερέα του ιερού της Δήλου και γενάρχη ιερατικού γένους. Η Ροιώ, κατά μία εκδοχή, τελικά παντρεύτηκε τον Ζάρακο εγγονό του Χείρωνα, με τον οποίο απόκτησε ακόμα δύο παιδιά και ο οποίος ανέλαβε το μεγάλωμα του Άνιου έχοντας την συμμετοχή και την εύνοια του θεού Απόλλωνα. Αργότερα, ο Άνιος νυμφεύτηκε τη Δωρίππη, με την οποία και απέκτησε πολλά παιδιά μεταξύ των οποίων και οινοτρόποι Σπερμώ, Οινώ και  Ελαΐς.

  Λέγεται πως όσο ζούσαν ακόμα με τον πατέρα τους Στάφυλο οι τρεις αδερφές και πριν συμβούν όλα τα γεγονότα της ένωσης της Ροιούς με τον Απόλλωνα, είχε φτάσει στο νησί ο Λύρκος όπου δημιουργήθηκε μια πικρή διαμάχη ανάμεσα στην Ροιώ και τη Μολπαδία, καθώς και οι δύο τον ερωτεύτηκαν.  Λέγεται πως και η Παρθένος η τρίτη αδερφή-για την οποία δεν διασώζονται πολλές πληροφορίες- τον ερωτεύτηκε επίσης. Ο Στάφυλος είχε χρησμό από το μαντείο ότι ο Λύρκος θα αποκτήσει  ένα παιδί με την πρώτη γυναίκα με την οποία θα είχε ερωτική επαφή μετά την επίσκεψή του στο ιερό του νησιού. Ο Στάφυλος ήθελε απεγνωσμένα ένα αρσενικό κληρονόμο υποδέχτηκε τον Λύρκο με φιλικό τρόπο και όλες τις τιμές και του έφερε να πιει πολύ κρασί. Ο Λύρκος ζαλισμένος από το ποτό ενέδωσε στα κάλλη της Μολπαδίας, την οποία επέλεξε ο Στάφυλος ανάμεσα από τις κόρες του να δώσει στον φιλοξενούμενο. Την επόμενη μέρα ο Λύρκος ανακάλυψε την παγίδα που είχε στήσει ο οικοδεσπότης του για αυτόν. Όταν ο Λύρκος είδε τη Μολπαδία δίπλα του, ήταν εξαιρετικά θυμωμένος. Τελικά βλέποντας ότι δεν υπάρχει τίποτα που πρέπει να γίνει, ο Λύρκος έβγαλε τη ζώνη του και την έδωσε στη Μολπαδία λέγοντάς της να την κρατήσει μέχρι να μεγαλώσει το παιδί που σε λίγους μήνες θα έφερνε στον κόσμο. Τότε το παιδί θα είχε ένα συμβολικό στοιχείο με το οποίο θα μπορούσε να αναγνωριστεί, αν έπρεπε ποτέ να έρθει να τον συναντήσει. Ο Λύρκος έφυγε από το σπίτι και ο μύθος μας λέει πως η Μολπαδία όντως γέννησε έναν γιο από αυτήν την ένωση, όπου όταν μεγάλωσε συναντήθηκε με τον πατέρα του, ο οποίος  τον αναγνώρισε ως γιο του και τον έκανε κυβερνήτη στους λαούς του.  
Όσο για την Μολπαδία λέγεται πως  έφθασε στην Καρία, όπου τη λάτρεψαν ως ημίθεα, ως  μιας ψυχοπομπού θεότητας, καθώς Μολπαδία φαίνεται να σημαίνει «τραγούδι του θανάτου».

Για την τρίτη αδερφή την Παρθένο δεν έχουμε πολλές πληροφορίες όπως αναφέρεται και παραπάνω. Στην πρώτη εκδοχή του μύθου, της απόγνωσης των τριών αδερφών δηλαδή μετά από την απώλεια του οίνου από τους χοίρους και την απόπειρα αυτοκτονίας τους στην θάλασσα, λέγεται πως ο Απόλλωνας δείχνει οίκτο για την άμοιρη αυτή απόφαση και μεταφέρει την Παρθένο πίσω ξανά στο νησί όπου μετατρέπεται  ως τοπική σκοτεινή θεά και λατρευόταν σε ολόκληρη τη Χερσόνησο σε ιστορικές εποχές. Άλλοι ονόμαζαν την Παρθένο ως κόρη του Απόλλωνα και της Χρυσοθέμης, που πέθανε νέα  και τοποθετήθηκε στα αστέρια ως αστερισμός της Παρθένου.
  Όποια και να είναι η σωστή εκδοχή για την μοίρα αυτών των τριών κοριτσιών, θα πρέπει πάντα να έχουμε στην άκρη του μυαλού μας πως ο μύθος, όσο και να περιπλέκεται και να φαντάζει δύσκολο να βρεθεί η άκρη του, η αρχή και το τέλος του νήματος, πάντα κρύβει "Νουν Αληθείας" όπως έλεγε και ο Κάλβος. Οι μύθοι, αυτά τα ιερά νάματα του ελληνικού Λόγου κρύβονται πίσω από κάθε ανθρώπινη προσπάθεια να εξιχνιαστεί το βάθος της ανθρώπινης διάνοιας και εξέλιξης. Ο Μύθος είναι θεμέλιο κάθε αναζητητή, η προπαίδεια του, τα πρώτα του μαθηματικά, για να φτάσει να γνωρίσει να αποκωδικοποιήσει και τέλος να αποκαλύψει τον άγνωστο Χ, ο οποίος, δεν είναι άλλος, παρά ο ίδιος του ο εαυτός.

Η έρευνα έγινε από την Γιώβη Βασιλική. 
Πληροφορίες και αποσπάσματα για να πραγματοποιηθεί συλλέχθηκαν από:
-Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969/ Παρθένιος -Ερωτικά ρομάντζα τόμος 1/Ελληνικοί Μύθοι του Ρ.Γκρέιβς/ Δ.Σικελιώτη 5.62/ Τζέτζης σχόλια στον Λυκόφρονα 570-580/ Μορφές και θέματα της Ελληνικής Μυθολογίας της Δ,Μήττα.