"ἡ δὲ (Έχιδνα) Χίμαιραν ἔτικτε πνέουσαν ἀμαιμάκετον πῦρ,
(Κι εκείνη γέννησε τη Χίμαιρα που πνέει φωτιά ακατάβλητη,
δεινή, μεγάλη, γοργόποδη και δυνατή).
Ησιόδου "Θεογονία" στ. 319-321, απόδ. Σταύρος Γκιργκένης
Στην Ελληνική μυθιστορία μας η Χίμαιρα αναφέρεται ως ένα φοβερό τέρας που εξέπνεε φωτιά, είχε σώμα κατσίκας, κεφάλι λιονταριού, και η ουρά του κατέληγε σε φίδι. Σύμφωνα με άλλες περιγραφές, είχε περισσότερα από ένα κεφάλια, συνηθέστερα τρικέφαλος έχοντας κεφαλή λέοντα, κατσίκας και δράκοντα.
Kατά τον Ησίοδο η Χίμαιρα ήταν κόρη του Τυφώνα και της Έχιδνας και ενώθηκε με τον Όρθρο όπου προκύπτουν οι απόγονοί τους όπως το Λιοντάρι της Νεμέας και η Σφίγγα.
Ο Όμηρος αναφέρει: «Από θεούς κρατούσε η φύτρα της, όχι από ανθρώπους, κι είχε λιόντα κεφάλι, ουρά δρακόφιδου και μεσοκόρμι γίδας και ξεπετούσε από τα ρουθούνια της φωτιές τρανές και φλόγες».
Μας πληροφορεί επίσης ότι το τέρας αυτό το είχε αναθρέψει ο Αμισόδαρος ή Αμιωδαρόνης , βασιλιάς της Καρίας. Ο Ησίοδος επίσης επιβεβαιώνει ότι η Χίμαιρα «είχε τρία κεφάλια. Το ένα ήταν κεφάλι φοβερού λιονταριού, το άλλο κατσίκας και το τρίτο τρομερού δράκοντα. Το κορμί της μπροστά ήταν λιοντάρι, πίσω δράκοντας και στη μέση κατσίκας, που ξερνούσε φωτιές». Γνωρίζουμε ακόμη ότι με τις φωτιές που ξερνούσε από τα τρία της στόματα προξενούσε μεγάλες καταστροφές στα σπαρτά. Έτρωγε επίσης ζώα και ανθρώπους. Ως κατοικία του τέρατος αυτού αναφέρονται πολλές περιοχές όπως η Φρυγία, οι Ινδίες, ακόμη και η Λιβύη. Επισημότερες όμως φαίνεται πως είναι η αρχαία Κόρινθος και η Σικυώνα, διότι παράσταση Χίμαιρας έφεραν τα νομίσματά τους αλλά και οι ασπίδες των οπλιτών τους. Απεικονίσεις με την χίμαιρα έφεραν στις ασπίδες τους και οι οπλίτες της Κυζίκου και της Ζελείας, γεγονός που σημαίνει ότι η Χίμαιρα είχε γνωρίσει ημέρες δόξας.
Την Χίμαιρα, που ερήμωνε την πανίδα και την χλωρίδα της Λυκίας, καθώς και τους κατοίκους της, ανέλαβε να σκοτώσει ο ήρωας Βελλεροφόντης, μετά από εντολή του βασιλιά της Ιοβάτη. Ο ήρωας κατάφερε τον άθλο με την βοήθεια του φτερωτού αλόγου, του Πήγασου. Φονεύτηκε από τον Βελλερεφόντη στη Καρία, με τη βοήθεια της θεάς Αθηνάς. Υπάρχουν περισσότερες από μία περιγραφές σχετικά με τον τρόπο που έγινε αυτό. Σύμφωνα με μία, ο Βελλερεφόντης απλώς την χτύπησε με το ακόντιο του. Σύμφωνα με μία άλλη, χρησιμοποίησε μολύβι, το οποίο έλιωσε από την καυτή της ανάσα και την σκότωσε.
Οι μύθοι της Χίμαιρας βρίσκονται, στην Αινειάδα του Βιργίλιου, στην Ιλιάδα(Iliad) (Ζ' 179-182), του Ομήρου, στη Θεογονία του Ησίοδου κ.α.
Έτσι κάπως ολοκληρώνεται ο μύθος γύρω από την ζωή και ύπαρξη της Χίμαιρας. Τι να είναι όμως αυτό που μπορεί να κρύβεται πίσω από τον μύθο; Ποια η κληρονομιά που μας άφησαν οι μυθογράφοι με την παραπάνω ιστορία; Δεν υπάρχει ούτε ένας μύθος στο μυθολογικό υφαντό, που να μην είναι σκαλοπάτι προς την αναζήτηση του εαυτού μας και το "γνῶθι σαὐτόν." Έτσι και η Χίμαιρα κινείται γύρω από τα ανεξερεύνητα σκοτεινά μέρη της νόησης μας. Ας πάμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι του μύθου. Στο βιβλίο της η συγγραφέας Αλτάνη, ΑΡΡΗΤΟΙ ΛΟΓΟΙ -ΤΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΑ ΠΑΘΗ κάνει μία ανάλυση που αξίζει να μελετηθεί. Μας λέει ξεκινώντας την αποκωδικοποίηση του μύθου της Χίμαιρας.
"Η Χίμαιρα είναι ένα πελώριο ταχύποδο, φοβερό και μιαρό τέρας το οποίο αναπνέει πυρ. Καταλαμβάνει δια μέσου των τριών κεφαλών της όλη την έκταση του σώματός της για να επισημανθεί η καθολικότης της διαταραγμένου αοράτου ψυχής. Αναπνέουσα πυρ σημαίνει πως οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις της προξενούν τρομερή οργή, η οποία εκδηλώνεται με μέγιστη κινητικότητα. Είναι "ποδώκυς", γρήγορη δηλαδή στα πόδια αλλά όχι στην σκέψη. Η καταστροφική της ενέργεια, λόγω της ταχύτητας και χωρίς διακρίσεις είναι σαρωτική.
Οι γονείς της Χίμαιρας της κληροδοτούν την έλλειψη της συναισθηματικής ευαισθησίας. Η Χίμαιρα κληρονόμησε τα δεινά από της την μητέρα της και τις μεταμορφώσεις σε μιαρούς και βδελυρούς πόθους, εξαιτίας του πνέοντος ξηρού ανέμου του Τυφώνα πατέρα της. Η χιμαιρική αυταπάτη έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη επαφής με την πραγματικότητα.
ΧΙΜΑΙΡΑ/Χ(θόνιαι)+ΜΙΑΡΑΙ+ΑΡΑΙ
ΑΡΑ είναι η ευχή, προσευχή, παράκληση αλλά και η κατάρα, το ανάθεμα, η βλάβη, το κακό, ο όλεθρος. Το όνομα του τέρατος προβάλει την απαξία την οποία αισθάνεται ο νους, όταν η φαντασίωση της υποκειμενικής κρίσης αμαυρώνει την αισθητή και την θεία επέκεινα πραγματικότητα.
Ο Όμηρος και ο Ησίοδος ονομάζουν θείαν την Χίμαιρα, αναγνωρίζοντας τον μέγα κίνδυνο, τον προερχόμενο από την ισχύ της διεστραμμένης της φύσης. Αν την διακρίνουμε και αναγνωρίσουμε με δέος την καταλυτική της ισχύ, είμαστε σε θέση να την περιορίσουμε, να την ελέγξουμε και ίσως ακόμη και να την εξοντώσουμε.
Η Χίμαιρα η οποία αφορά το ατομικό ασυνείδητο βρίσκεται σε πολύ μακρινούς και αθέατους τόπους. Αυτοί οι τόποι είναι το συλλογικό ασυνείδητο. Είναι πολύ δύσκολο να ανιχνευτούν από την συνείδηση. Μόνο σε σπάνιες εξαιρέσεις, το υποσυνείδητο έχει την δυνατότητα να φέρει τα τέρατα στο φως της συνειδήσεως, μέσω των ονείρων ή κάποιας στιγμής ανεξέλεγκτης οργής, συμφορά και πάθους.
Κατά την εγρήγορση, τα τέρατα της ψυχής μέσω της ταραχής και του πανικού των φαντασιώσεων, αποδιοργανώνουν την προσωπικότητα, η οποία φθάνει στον παροξυσμό της τρέλας, για να καταπέσει στο χάος της κατάθλιψης. Η μεγάλη ανισορροπία είναι κατεξοχήν ανίατης ασθένεια της ψυχής, η οποία προκύπτει μέσα από τους γονείς της Χίμαιρας Έχιδνα και Τυφώνας και των Γοργόνων αδερφών της και επιδεινώνεται από την μιαρά φαντασίωση της Χίμαιρας. Ποια όμως η μορφή της, που οδηγεί την προσωπικότητα στην αποσύνθεση μέσω των διαστροφών;
Οι περιγραφές του Ομήρου και του Ησίοδου συμπίπτουν. Η Χίμαιρα έχει όχι μία αλλά τρεις κεφαλές με κοινό χαρακτηριστικό το πύρινο μένος το οποίο κληρονόμησε από τον πατέρα της Τυφώνα και κατακαίει τα σπλάχνα της μέσω της ανηλεώς και αενάως (Σ) ανανεωμένης (Χ) πλάνης, την οποία δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί. Τα σπλάχνα εκδηλώνουν, μέσω των ασθενειών, τα πάθη της χιμαιρικής ψυχής. Η επικίνδυνη μορφή της Χίμαιρας καθορίζει ποιες είναι οι τρεις βασικές διαστροφές της ανθρώπινης ψυχής οι οποίες θα εξελιχθούν στο μέλλον σε ασθένειες του σώματος. Η οξύτητα του πυρός το οποίο αποπνέει και το οποίο προέρχεται από τον πατέρα της Τυφώνα, επιτείνει και ενδυναμώνει την μιαρά μανία των αντιστοίχων διαστροφών, αναλόγως των θέσεων των τριών κεφαλών στο σώμα της.
Στην Ελληνική μυθιστορία μας η Χίμαιρα αναφέρεται ως ένα φοβερό τέρας που εξέπνεε φωτιά, είχε σώμα κατσίκας, κεφάλι λιονταριού, και η ουρά του κατέληγε σε φίδι. Σύμφωνα με άλλες περιγραφές, είχε περισσότερα από ένα κεφάλια, συνηθέστερα τρικέφαλος έχοντας κεφαλή λέοντα, κατσίκας και δράκοντα.
Kατά τον Ησίοδο η Χίμαιρα ήταν κόρη του Τυφώνα και της Έχιδνας και ενώθηκε με τον Όρθρο όπου προκύπτουν οι απόγονοί τους όπως το Λιοντάρι της Νεμέας και η Σφίγγα.
Ο Όμηρος αναφέρει: «Από θεούς κρατούσε η φύτρα της, όχι από ανθρώπους, κι είχε λιόντα κεφάλι, ουρά δρακόφιδου και μεσοκόρμι γίδας και ξεπετούσε από τα ρουθούνια της φωτιές τρανές και φλόγες».
Μας πληροφορεί επίσης ότι το τέρας αυτό το είχε αναθρέψει ο Αμισόδαρος ή Αμιωδαρόνης , βασιλιάς της Καρίας. Ο Ησίοδος επίσης επιβεβαιώνει ότι η Χίμαιρα «είχε τρία κεφάλια. Το ένα ήταν κεφάλι φοβερού λιονταριού, το άλλο κατσίκας και το τρίτο τρομερού δράκοντα. Το κορμί της μπροστά ήταν λιοντάρι, πίσω δράκοντας και στη μέση κατσίκας, που ξερνούσε φωτιές». Γνωρίζουμε ακόμη ότι με τις φωτιές που ξερνούσε από τα τρία της στόματα προξενούσε μεγάλες καταστροφές στα σπαρτά. Έτρωγε επίσης ζώα και ανθρώπους. Ως κατοικία του τέρατος αυτού αναφέρονται πολλές περιοχές όπως η Φρυγία, οι Ινδίες, ακόμη και η Λιβύη. Επισημότερες όμως φαίνεται πως είναι η αρχαία Κόρινθος και η Σικυώνα, διότι παράσταση Χίμαιρας έφεραν τα νομίσματά τους αλλά και οι ασπίδες των οπλιτών τους. Απεικονίσεις με την χίμαιρα έφεραν στις ασπίδες τους και οι οπλίτες της Κυζίκου και της Ζελείας, γεγονός που σημαίνει ότι η Χίμαιρα είχε γνωρίσει ημέρες δόξας.
Την Χίμαιρα, που ερήμωνε την πανίδα και την χλωρίδα της Λυκίας, καθώς και τους κατοίκους της, ανέλαβε να σκοτώσει ο ήρωας Βελλεροφόντης, μετά από εντολή του βασιλιά της Ιοβάτη. Ο ήρωας κατάφερε τον άθλο με την βοήθεια του φτερωτού αλόγου, του Πήγασου. Φονεύτηκε από τον Βελλερεφόντη στη Καρία, με τη βοήθεια της θεάς Αθηνάς. Υπάρχουν περισσότερες από μία περιγραφές σχετικά με τον τρόπο που έγινε αυτό. Σύμφωνα με μία, ο Βελλερεφόντης απλώς την χτύπησε με το ακόντιο του. Σύμφωνα με μία άλλη, χρησιμοποίησε μολύβι, το οποίο έλιωσε από την καυτή της ανάσα και την σκότωσε.
Οι μύθοι της Χίμαιρας βρίσκονται, στην Αινειάδα του Βιργίλιου, στην Ιλιάδα(Iliad) (Ζ' 179-182), του Ομήρου, στη Θεογονία του Ησίοδου κ.α.
τῆς ἦν τρεῖς κεφαλαί· μία μὲν χαροποῖο λέοντος,
ἡ δὲ χιμαίρης, ἡ δ᾽ ὄφιος κρατεροῖο δράκοντος
(Τρία ήταν τα κεφάλια της: ένα λιονταριού με μάτια αστραφτερά,
ένα κατσίκας κι ένα φιδιού, δράκοντα δυνατού.)
Ησιόδου "Θεογονία" στ.323-325, απόδ. Σταύρος Γκιργκένης
"Η Χίμαιρα είναι ένα πελώριο ταχύποδο, φοβερό και μιαρό τέρας το οποίο αναπνέει πυρ. Καταλαμβάνει δια μέσου των τριών κεφαλών της όλη την έκταση του σώματός της για να επισημανθεί η καθολικότης της διαταραγμένου αοράτου ψυχής. Αναπνέουσα πυρ σημαίνει πως οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις της προξενούν τρομερή οργή, η οποία εκδηλώνεται με μέγιστη κινητικότητα. Είναι "ποδώκυς", γρήγορη δηλαδή στα πόδια αλλά όχι στην σκέψη. Η καταστροφική της ενέργεια, λόγω της ταχύτητας και χωρίς διακρίσεις είναι σαρωτική.
Οι γονείς της Χίμαιρας της κληροδοτούν την έλλειψη της συναισθηματικής ευαισθησίας. Η Χίμαιρα κληρονόμησε τα δεινά από της την μητέρα της και τις μεταμορφώσεις σε μιαρούς και βδελυρούς πόθους, εξαιτίας του πνέοντος ξηρού ανέμου του Τυφώνα πατέρα της. Η χιμαιρική αυταπάτη έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη επαφής με την πραγματικότητα.
ΧΙΜΑΙΡΑ/Χ(θόνιαι)+ΜΙΑΡΑΙ+ΑΡΑΙ
ΑΡΑ είναι η ευχή, προσευχή, παράκληση αλλά και η κατάρα, το ανάθεμα, η βλάβη, το κακό, ο όλεθρος. Το όνομα του τέρατος προβάλει την απαξία την οποία αισθάνεται ο νους, όταν η φαντασίωση της υποκειμενικής κρίσης αμαυρώνει την αισθητή και την θεία επέκεινα πραγματικότητα.
Ο Όμηρος και ο Ησίοδος ονομάζουν θείαν την Χίμαιρα, αναγνωρίζοντας τον μέγα κίνδυνο, τον προερχόμενο από την ισχύ της διεστραμμένης της φύσης. Αν την διακρίνουμε και αναγνωρίσουμε με δέος την καταλυτική της ισχύ, είμαστε σε θέση να την περιορίσουμε, να την ελέγξουμε και ίσως ακόμη και να την εξοντώσουμε.
Η Χίμαιρα η οποία αφορά το ατομικό ασυνείδητο βρίσκεται σε πολύ μακρινούς και αθέατους τόπους. Αυτοί οι τόποι είναι το συλλογικό ασυνείδητο. Είναι πολύ δύσκολο να ανιχνευτούν από την συνείδηση. Μόνο σε σπάνιες εξαιρέσεις, το υποσυνείδητο έχει την δυνατότητα να φέρει τα τέρατα στο φως της συνειδήσεως, μέσω των ονείρων ή κάποιας στιγμής ανεξέλεγκτης οργής, συμφορά και πάθους.
Οι περιγραφές του Ομήρου και του Ησίοδου συμπίπτουν. Η Χίμαιρα έχει όχι μία αλλά τρεις κεφαλές με κοινό χαρακτηριστικό το πύρινο μένος το οποίο κληρονόμησε από τον πατέρα της Τυφώνα και κατακαίει τα σπλάχνα της μέσω της ανηλεώς και αενάως (Σ) ανανεωμένης (Χ) πλάνης, την οποία δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί. Τα σπλάχνα εκδηλώνουν, μέσω των ασθενειών, τα πάθη της χιμαιρικής ψυχής. Η επικίνδυνη μορφή της Χίμαιρας καθορίζει ποιες είναι οι τρεις βασικές διαστροφές της ανθρώπινης ψυχής οι οποίες θα εξελιχθούν στο μέλλον σε ασθένειες του σώματος. Η οξύτητα του πυρός το οποίο αποπνέει και το οποίο προέρχεται από τον πατέρα της Τυφώνα, επιτείνει και ενδυναμώνει την μιαρά μανία των αντιστοίχων διαστροφών, αναλόγως των θέσεων των τριών κεφαλών στο σώμα της.
- Η πρώτη κεφαλή, ο Λέων, συμβολίζει την καταδυνάστευση των "άλλων" μέσω της εξουσίας,γιατί ο Λέων είναι το σύμβολο της ύπατης τυραννικής βασιλικής αρχής, όταν παρουσιάζεται με την μορφή του τέρατος.
- Η δεύτερη κεφαλή, αυτή της αίγας, όπου βρίσκεται στο μέσο, στο κοιλιακό χώρο των ορέξεων, αποδεσμεύει τα αχαλίνωτα πάθη των ενστίκτων τους σώματος, καθώς η αίγα είναι το σύμβολο της γενετήσιας ορμής των αχαλίνωτων παθών και
- Η τρίτη κεφαλή του δράκοντος/φιδιού στην ουρά είναι η πλέον μιαρά των τριών, εξού και το όνομά της Χίμαιρα-μιαρά. Η ουρά, όμοια με τον οίακα, το τιμόνι στην πρύμνη του πλοίου κατευθύνει τις πράξεις μέσω της καταδυναστεύσεως των αχαλίνωτων ορμών και της ματαιόδοξης εγωπάθειας. Η κεφαλή του όφεως τοποθετημένη στην ουρά της Χίμαιρας, επισημαίνει την κυριαρχία των διεστραμμένων σκέψεων, σε όλο το μήκος του σώματος, με αρχή την ουρά και τέλος το κεφάλι του όντος".
Υπάρχει ακόμα η έκφραση "Κυνηγάω Χίμαιρες" που σημαίνει "Επιδιώκω κάτι ανέφικτο". Επίσης το αυτό και η γαλλική έκφραση «ζε ρεπέτρ ντε χιμέρζ (= τρέφομαι με χίμαιρες) η Χίμαιρα, η μιαρή και νοσηρή φαντασία, η οποία ξεφεύγει από τα όρια της λογικής, και μέσω των αγχωδών προσδοκιών καταστρέφει την ψυχή.
Ανακεφαλαιώνοντας οι ασθένειες της ψυχής είναι οι κεφαλές του τέρατος, οι οποίες συγκεντρωμένες σε ένα σώμα έχουν καταλάβει την αρχή, το μέσο και το άκρο του. Χίμαιρα λοιπόν είναι η αδυναμία της ψυχής να αναγνωρίσει την τρικέφαλη φαντασίωση και έτσι βυθίζεται στην άγνοια των αισχρών και μιαρών πόθων του σώματος. Αχαλιναγώγητη θα διαλύσει την συγκρότηση της προσωπικότητας η οποία δεν διακρίνει την πραγματικότητα από την φαντασίωση. Εκδηλούμενη θα συμπαρασύρει το σώμα στην εξασθένηση και τον πόνο.
Είθε να ομοιάσουμε στον Βελλεροφόντη και να εξοντώσουμε τις Χίμαιρες εντός μας!
Η έρευνα έγινε από την Γιώβη Βασιλική. Πληροφορίες αντλήθηκαν από: Βικιπαίδεια, https://chryssablog.wordpress.com http://www.hellenicaworld.com, Αλτάνη, ΑΡΡΗΤΟΙ ΛΟΓΟΙ -ΤΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΑ ΠΑΘΗ Αλτάνη, ΑΡΡΗΤΟΙ ΛΟΓΟΙ -ΤΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΑ ΠΑΘΗ εκδ.Γεωργιάδη
Η έρευνα έγινε από την Γιώβη Βασιλική. Πληροφορίες αντλήθηκαν από: Βικιπαίδεια, https://chryssablog.wordpress.com http://www.hellenicaworld.com, Αλτάνη, ΑΡΡΗΤΟΙ ΛΟΓΟΙ -ΤΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΑ ΠΑΘΗ Αλτάνη, ΑΡΡΗΤΟΙ ΛΟΓΟΙ -ΤΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΑ ΠΑΘΗ εκδ.Γεωργιάδη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου