Translate

Δευτέρα 1 Αυγούστου 2022

ΑΛΑΣΤΩΡ: Ο ΜΙΑΡΟΣ ΑΝΟΣΙΟΣ ΔΑΙΜΟΝΑΣ ΠΟΥ ΒΛΑΠΤΕΙ


Ο Αλάστωρ είναι ένας τυραννικός κακοδαίμων πρόθυμος να εμφανιστεί και να προκαλέσει, όταν τον επικαλούνταν, το κακό.Ήταν μεγάλος ο τρόμος που προκαλούσε στους ανθρώπους και μόνο στην υποψία πως κάποιος με επικλήσεις τους τον έστελνε έκαναν θυσίες και ότι άλλο χρειαζόταν για να τον εξευμενίσουν. Τον συνέδεαν με τις Ερινύες της θεότητες της εκδίκησης.
Αλάστωρ είναι η θεότητα που τιμωρεί το έγκλημα.
Προέρχεται εκ του «ἄλη» που σημαίνει «περιπλάνησις» έτσι βγαίνουν και τα χαρακτηριστικά του όπως ο «αλαζών, ο αληστος ή αλαστος».
Είναι ο «μιαρός, ο ανόσιος, ο αλιτήριος, ο τύραννος που βλάπτει». Αυτός που πάσχει «ἐκ τῆς θείας τιμωρίας, ὅθεν πανάθλιος, περιπλανώμενος ἄνευ ἐλπίδος ἀναπαύσεως».
Ήταν τόσο διαδεδομένη η πίστη για την δύναμη του δαίμονα αυτού που δεν διέφυγε από τους συγγραφείς και σε κάθε ευκαιρία τον ανέφεραν στα έργα τους.
Ο Αισχύλος στις Ευμενίδες τον χαρακτηρίζει δαίμονα «κακό και επιβλαβή».
Το ίδιο και ο Σοφοκλής στον Οιδίποδα ο οποίος επιπλέον υποστηρίζει ότι «σπρώχνει κάποιον να κάνει το κακό».
Ο Ευριπίδης στην Ορέστεια τον αναφέρει ως «δαίμων εκδικητής των εγκλημάτων».
Τον αποκαλούσαν «δαίμονα γέννας» δηλαδή δαίμονα ο οποίος τυρανούσε όλη την γενιά αυτού που διέπραξε κάποιο έγκλημα και για τιμωρία οδηγούσε τους απογόνους του εγκληματία να κάνουν νέα εγκλήματα.
Ο Αισχύλος στην τραγωδία του «Αγαμέμνων» μας λέει πως ο Αλάστωρ «βαρύς και αδυσώπητος ποδηγετεί τον οίκο των Ατρειδών» και έτσι η Κλυταιμνήστρα μετά τον φόνο του Αγαμέμνονα αναγνωρίζει ότι είναι το όργανο στα χέρια του δαίμονα:

{ΚΛ. αὐχεῖς εἶναι τόδε τοὔργον ἐμόν· μὴ δ᾽ ἐπιλεχθῇς Ἀγαμεμνονίαν εἶναί μ᾽ ἄλοχον.
φανταζόμενος δὲ γυναικὶ νεκροῦ τοῦδ᾽ ὁ παλαιὸς δριμὺς ἀλάστωρ Ἀτρέως χαλεποῦ θοινατῆρος
τόνδ᾽ ἀπέτεισεν, τέλεον νεαροῖς ἐπιθύσας.}


[Πως δικιά μου είναι η πράξη επιμένεις να λες;
όμως βγάλ᾽ το απ᾽ το νου σου· πως είμαι μην πειςτου Αγαμέμνονα τάχα η γυναίκα· τη μορφή της γυναίκας αυτού του νεκρού ο δριμύς ο Αλάστορας πήρε ο παλιός του απανθρώπου δείπνου του Ατρέα
και θυσία άντρα τέλειο πρόσφερε αυτόν, τα σφαγμένα του βρέφη εκδικώντας.]


Η Κλυταιμνήστρα ελπίζει –μάταια όμως- ο δαίμων του οίκου να έχει χορτάσει και να εγκαταλείψει το σ*πίτι ωστόσο το αίμα απαιτεί αίμα και το δίκιο της ανταπόδοσης διαιωνίζεται. Ο νόμος της Δίκης είναι αιώνιος και ο Αλαστωρ δαίμονας γέννας.
Αρχικά ο δαίμων Αλάστωρ επικαλούνταν ως εκδικητής σε φονικά από την οικογένεια του θύματος ούτε ώστε να βλάψει τον φονιά του δικού τους ανθρώπου αλλά και όλη την οικογένεια του, την γενιά του. Αργότερα με την πάροδο των χρόνων έγινε μέσο εκδίκησης άσχετα αν υπήρξε φονικό.
Έτσι πολλοί που απορρίπτονταν ο έρωτας τους κατέφευγαν στις επικλήσεις του δαίμονα για να εκδικηθούν τον άτομο που δεν ανταποκρίθηκε στον έρωτα τους.
Στην επίκληση του δαίμονα Αλάστωρ θυσίαζαν ζώα που είχαν μαύρο τρίχωμα, έκαιγαν στην φωτιά δάφνη και μαλλιά προβάτου ή σκύλου επίσης με μαύρο τρίχωμα.
Δεν υπάρχουν αναφορές πως έμοιαζε εξωτερικά ο Αλάστωρ ωστόσο πολύ συχνά οι θεότητες αυτές του Άδη περιγράφονται να έχουν μαλλιά από φίδια, δόντια κοφτερά και μυτερά και μάτια κόκκινα.
Μια τυπική περιγραφή που αργότερα δανείστηκε ο χριστιανισμός για να περιγράψει τον δικό του διάβολο.
Αλάστωρ είναι επίσης και ένα από τα πολλά προσωνύμια του Διός, ως φοβερός θεός ο Αλάστωρ Ζευς, όπου από την τιμωρία του δεν ξεφεύγει κανείς.
Σύμφωνα με το μέγα Ετυμολογικό «ο Ἀλάστωρ, είναι ο αμαρτωλός ή φονεύς, ή ο εφορών τους φόνους Ζευς».
«ἀλάστωρ Ζεὺς, ἀπὸ τοῦ τοῖς τα ἀλαστὰ πάσχουσιν ἐπαμύνεις... ἤ ὁ τὰ ἀλαστὰ (τουτέστιν τα χαλεπά) τηρῶν» δηλαδή ἀλάστωρ Ζευς διότι επιτηρεί τα χαλεπά/φοβερά δεινά που κάποιος περνάει ως τιμωρία.
Ο Αλάστωρ Ζευς επιβάλει τα δεινά σε αυτόν που διέπραξε έγκλημα, ο φονιάς υφίσταται τα φοβερά, τα χαλεπά, τηρώντας έτσι ο Ζευς στους θνητούς την ύψιστη δικαιοσύνη του

Έρευνα και συλλογή πληροφοριών έγινε από την Γιώβη Βασιλική.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου