Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου 2018

Το νόημα της λέξης «πατρίδα»

Οι ερμηνείες για την λέξη πατρίδα πολλές. Ακόμα περισσότερες εαν επιχειρήσουμε να θέσουμε το ερώτημα τι είναι πατρίδα; στον καθένα από εμάς.
Στο παρακάτω απόσπασμα δίνεται μια πολύ όμορφη και σοφή εκδοχή της επιλογής της λέξεως πατρίδα, πως και με ποια λογική ο  ονοματοδότης επέλεξε την συγκεκριμένη λέξη. Το απόσπασμα προέρχεται από το κεφάλαιο «Περί πατρίδος» του «Ανθολογίου» του Ιωάννου Στοβαίου και ανήκει στον Ιεροκλή εκ του Πώς πατρίδι χρηστέον.  Ας πάμε να το απολαύσουμε.

«Μετά το λόγο για τους θεούς είναι πάρα πολύ εύλογο να συμβουλεύσω πώς πρέπει να συμπεριφέρεται κάποιος προς την πατρίδα του. Διότι αυτή είναι σαν κάποιος δεύτερος θεός ή, μα το Δία, πρώτος και μεγαλύτερος γονιός, γι’ αυτό λοιπόν και αυτός που της έδωσε την ονομασία δεν την έδωσε αταίριαστα, αλλά σχηματίζοντάς το από τον πατέρα και δίνοντάς του γένος θηλυκό, για να είναι ένα μείγμα και από τον πατέρα και από την μητέρα…Αυτός, λοιπόν, ο λόγος υπαγορεύει να τιμάμε την πατρίδα, που είναι μία, εξίσου με τους δυο γονείς, ώστε να προκρίνουμε την πατρίδα από οποιονδήποτε χωριστά από τους δυο γονείς και να μην προτιμούμε απ’ αυτή και τους δυο συνάμα, αλλά να τους βάζουμε σε ίση μοίρα».

«Μετά τον περί θεών λόγον ευλογώτατόν εστιν υποθέσθαι πώς πατρίδι χρηστέον.έστι γαρ ωσανεί δεύτερός τις θεός αύτη <ή> νη Δία πρώτος και μείζων γονεύς•παρ’ ο δη και ο τούνομα τω πράγματι θέμενος ουκ ανεντρεχές έθετο,παρασχηματίσας μεν τω πατρί,θηλυκώς δ’ εξενεγκών,ιν’ οίον μίγμα τυγχάνοι της τε του πατρός και της μητρώας…και δη ούτος μεν ο λόγος υπαγορεύει πατρίδα τιμάν επίσης τοις δυσί γονεύσι την μίαν,ώστε θατέρου μεν των γειναμένων οποτερουούν και δη προκρίνειν την πατρίδα,προτιμάν δ’ αυτής μηδ’ άμα τους δύο,δι’ ίσης δε μοίρας άγειν…».

1 σχόλιο:


  1. Τι είναι η πατρίδα μας; Μην είν' οι κάμποι;
    Μην είναι τ' άσπαρτα ψηλά βουνά;
    Μην είναι ο ήλιος της, που χρυσολάμπει;
    Μην είναι τ' άστρα της τα φωτεινά;

    Μην είναι κάθε της ρηχό ακρογιάλι
    και κάθε χώρα της με τα χωριά;
    κάθε νησάκι της που αχνά προβάλλει,
    κάθε της θάλασσα, κάθε στεριά;

    Μην είναι τάχατε τα ερειπωμένα
    αρχαία μνημεία της χρυσή στολή
    που η τέχνη εφόρεσε και το καθένα
    μια δόξα αθάνατη αντιλαλεί;

    Όλα πατρίδα μας! Κι αυτά κι εκείνα,
    και κάτι που 'χουμε μες την καρδιά
    και λάμπει αθώρητο σαν ήλιου αχτίνα
    και κράζει μέσα μας: Εμπρός παιδιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή