Πέμπτη 19 Μαρτίου 2020

Πανάκεια: Η θεά θεραπεύτρια παντών νόσων


Η  Π α ν ά κ ε ι α είναι δευτερεύουσα θεότητα της ελληνικής μυθολογίας- θεολογίας, συνυφασμένη με την έννοια της θ ε ρ α π ε ί α ς επί πάσας νόσου.Φέρεται ως κόρη του Ασκληπιού και της Ηπιόνης αδελφή της θεάς Υγείας, της Ιασούς, του Μαχάωνα και του Ποδαλείριου, Ιατρών του Τρωικού Πολέμου κατά τον Όμηρο.
Λατρευόταν κυρίως στον Ωρωπό Αττικής, στην Κάλυμνο, στην Κω κ.α. Η μορφή της παρίσταται και στο Ασκληπιείο Αθηνών.
Π α ν ά κ ε ι α είναι ονομάζεται το φάρμακο που θεραπεύει όλες τις ασθένειες, καθώς και μεταφορικά η λύση και θεραπεία για όλα τα προβλήματα.
Παράλληλα, η φράση «αυτό είναι πανάκεια» χρησιμοποιείται ειρωνικά για να χαρακτηρίσει μεθόδους και συστήματα πολιτικά, κοινωνικά και άλλα, τα οποία προτείνονται για να διορθώσουν τα «κακώς κείμενα».
Η λέξη «πανάκεια» παράγεται από το «παν» και το ρήμα «ακέομαι» που σημαίνει θ ε ρ α π ε ύ ω.
Η έννοιά της, λοιπόν, είναι «παντοθεραπεία». Από το ίδιο ρήμα «ακέομαι» παράγονται και τα ονόματα Ακεσώ και Άκεσις. Η αρχαιότερη εμφάνιση της λέξης, είναι στον Πλούτο του Αριστοφάνη.
Από την Πανάκεια είχαν ονομαστεί από τους αρχαίους διάφορα βότανα «π ά ν α κ ε ς» που τα χρησιμοποιούσαν σε πολλές θεραπείες και κυρίως για τα δηλητηριώδη δαγκώματα των φιδιών και για να γιατρέψουν τις πληγές.
Επειδή θεωρείτο ως θεά ικανή να θεραπεύει κάθε νόσο, το όνομά της διαδόθηκε γρήγορα σε όλες τις ελληνικές πόλεις, ειδικότερα σε φάρμακα ικανά να θεραπεύουν αν όχι όλες τις νόσους τουλάχιστον τις περισσότερες από αυτές.
Η ιστορία της Π α ν ά κ ε ι α ς είναι συνυφασμένη με την ιστορία της Ιατρικής, της αλχημείας, της βοτανολογίας και κάθε προσπάθειας στην ιστορία του ανθρώπου να ζει όχι απλά καλά, αλλά να ζει για π ά ν τ α.
Ακόμη και σήμερα, κάθε ιδεατό φάρμακο, για το οποίο επικρατεί η αντίληψη ότι θεραπεύει κάθε νόσο σωματική, οργανική ή ψυχική, ονομάζεται πανάκεια.
Η πίστη στην ύπαρξη τέτοιων φαρμάκων οφείλεται στην πανάρχαια ανθρώπινη έφεση της αναζήτησης ε ν ό ς μόνου φαρμάκου που να θεραπεύει τα π ά ν τ α.
Οι αλχημιστές ονόμαζαν πανάκεια μία ορυκτή ουσία που σε κατάλληλες δόσεις έχει μέτριες θεραπευτικές ιδιότητες και τη θεωρούσαν ικανή να θεραπεύσει κάθε αρρώστια και να παρατείνει τη ζωή επ’ άπειρον.
Στους νεότερους χρόνους η λέξη, που έγινε παγκόσμια, χρησιμοποιείται μάλλον ειρωνικά για να χαρακτηρισθούν τα φάρμακα που γιατρεύουν τα πάντα.
Μία θεά, θεραπεύτρια πάντων νόσων, κόρη και αδερφή μέγα ιατρών και θεραπευτών της αρχαιότητας, έφτασε στην εποχή μας να "κουβαλά" ένα όνομα που απωθεί.
Γιατί άραγε;

1 σχόλιο: