"Εδώ βρίσκεται και η όλη μου δυσκολία. Σ' όποιο δρόμο και να βρεθώ, στο ξεκίνημά του στέκεται κι ένα πολύ αξιόπιστο πρόσωπο, που μου απλώνει το χέρι και με καλεί ν' ακολουθήσω το δικό του δρόμο.
Ο καθένας τους λέει πως μόνο αυτός ξέρει το σωστό δρόμο και πως οι άλλοι οδηγοί είναι γελασμένοι για τι ούτε οι ίδιοι τον έχουν πάρει ποτέ ούτε είναι σε θέση να οδηγήσουν αυτούς που θα τους ακολουθήσουν. Κι αν πάω και στον παραδίπλα, τα ίδια υπόσχεται κι εκείνος για τον δικό του δρόμο και κακολογεί τους άλλους, και ο παρακάτω τα ίδια και ούτω καθ' εξής. Το πλήθος των δρόμων κι η ανομοιότητα τους με τρομάζουν και με φέρνουν σε αδιέξοδο· και κυρίως οι οδηγοί που κορδώνονται και παινεύει ο καθένας τα δικά του."
Ο Πλάτων, φαντάζομαι, θα διηγηθεί και καμία ιστορία από τη Σικελία, γιατί ξέρει να σωρό: λένε πως του Γέλωνα απ' τις Συρακούσες βρώμαγε το στόμα, και για πολύ καιρό δεν το ήξερε, γιατί κάνεις δεν τολμούσε να κάνει κριτική σ' ένα τύραννο· ώσπου κάποια γυναίκα ξένη, που βρέθηκε μαζί του, τόλμησε να του το πει. Κι όταν ο Γέλωνας πήγε στη γυναίκα του και τα 'βαλε μαζί της που δεν τον είχε πληροφορήσει, παρ' όλο που αυτή περισσότερο απ' όλους ήξερε για την κακοσμία, εκείνη του ζήτησε να τη συγχωρέσει γιατί μην έχοντας γνωρίσει άλλον άντρα και μην έχοντας ζυγώσει κανέναν μέχρι τότε, νόμιζε πως η αναπνοή όλον των αντρών μυρίζει έτσι.
«Έτσι και ο Ερμότιμος», θα 'λεγε ο Πλάτων, «επειδή συναναστράφηκε μόνο με τους Στωικούς, είναι φυσικό να αγνοεί πως είναι τα στόματα των άλλων». Τα ίδια κι ακόμη περισσότερα ίσως θα 'λεγε κι ο Χρύσιππος, αν τον παρατούσα χωρίς να τον ακούσω και στρεφόμουν στον Πλάτωνα, επειδή έδωσα βάση σε κάποιον που είχε συναναστραφεί μόνο τον Πλάτωνα.
Ο καθένας τους λέει πως μόνο αυτός ξέρει το σωστό δρόμο και πως οι άλλοι οδηγοί είναι γελασμένοι για τι ούτε οι ίδιοι τον έχουν πάρει ποτέ ούτε είναι σε θέση να οδηγήσουν αυτούς που θα τους ακολουθήσουν. Κι αν πάω και στον παραδίπλα, τα ίδια υπόσχεται κι εκείνος για τον δικό του δρόμο και κακολογεί τους άλλους, και ο παρακάτω τα ίδια και ούτω καθ' εξής. Το πλήθος των δρόμων κι η ανομοιότητα τους με τρομάζουν και με φέρνουν σε αδιέξοδο· και κυρίως οι οδηγοί που κορδώνονται και παινεύει ο καθένας τα δικά του."
Ο Πλάτων, φαντάζομαι, θα διηγηθεί και καμία ιστορία από τη Σικελία, γιατί ξέρει να σωρό: λένε πως του Γέλωνα απ' τις Συρακούσες βρώμαγε το στόμα, και για πολύ καιρό δεν το ήξερε, γιατί κάνεις δεν τολμούσε να κάνει κριτική σ' ένα τύραννο· ώσπου κάποια γυναίκα ξένη, που βρέθηκε μαζί του, τόλμησε να του το πει. Κι όταν ο Γέλωνας πήγε στη γυναίκα του και τα 'βαλε μαζί της που δεν τον είχε πληροφορήσει, παρ' όλο που αυτή περισσότερο απ' όλους ήξερε για την κακοσμία, εκείνη του ζήτησε να τη συγχωρέσει γιατί μην έχοντας γνωρίσει άλλον άντρα και μην έχοντας ζυγώσει κανέναν μέχρι τότε, νόμιζε πως η αναπνοή όλον των αντρών μυρίζει έτσι.
«Έτσι και ο Ερμότιμος», θα 'λεγε ο Πλάτων, «επειδή συναναστράφηκε μόνο με τους Στωικούς, είναι φυσικό να αγνοεί πως είναι τα στόματα των άλλων». Τα ίδια κι ακόμη περισσότερα ίσως θα 'λεγε κι ο Χρύσιππος, αν τον παρατούσα χωρίς να τον ακούσω και στρεφόμουν στον Πλάτωνα, επειδή έδωσα βάση σε κάποιον που είχε συναναστραφεί μόνο τον Πλάτωνα.
Με δυο λόγια, υποστηρίζω ότι εφ' όσον δεν είναι βέβαιο ποια είναι η αληθινή άποψη στη φιλοσοφία, μη διαλέγεις καμία. Γιατί κάτι τέτοιο προσβάλλει τις άλλες απόψεις."
Λουκιανός (Ερμότιμος ή περί των σχολών της φιλοσοφίας, 765, 776)
Λουκιανός (Ερμότιμος ή περί των σχολών της φιλοσοφίας, 765, 776)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου