Translate

Δευτέρα 6 Απριλίου 2015

Πασιφάη: Η Μινωική θεά των όφεων

 Η Πασιφάη είναι κόρη του Ήλιου και της Περσηίδας, αδελφή του Πέρη και του Αιήτη, του βασιλιά της Κολχίδας, αδελφή της μάγισσας Κίρκη, σύζυγος του Μίνωα.
Απέκτησε τέσσερις γιους και τέσσερις κόρες: τους Ανδρόγεω, Κατρέα, Γλαύκο, και Δευκαλίωνα, και τις Αριάδνη, Ξενοδίκη, Ακάλλη και Φαίδρα...
  Η Πασιφάη (αυτή που φέγγει σε όλους), θεωρούνταν και αυτή μάγισσα, όπως η αδελφή της Κίρκη και η ανεψιά της Μήδεια. Και αυτό φαίνεται από τη σχέση της με τον Μίνωα. Στην αρχή της βασιλείας του ο Μίνωας δεν έκαμνε παιδιά, γιατί υπέφερε από ένα άγνωστο νόσημα: έβγαιναν από το σώμα του ερπετά που έτρωγαν τα σπλάχνα κάθε γυναίκας που ξάπλωνε μαζί του (μνημειωμένη φρίκη από τη μετάδοση δερματικής ασθένειας που σε παρωχημένους χρόνους εξολόθρευσε φυλές). Μόνο η Πασιφάη δεν έπαθε τίποτε, γιατί ήταν κόρη του Ήλιου. 
Στη Πασιφάη αποδίδονταν επίσης γνώσεις αρχαίας μαγείας με την οποία και μπορούσε να θανατώνει κάθε γυναίκα που υποπτευόταν ως ερωμένη του Μίνωα. Μπορούσε να τις μεταμορφώνει σε φίδια  προκειμένου να καταστήσει τον Μίνωα άγονο. Σύμφωνα με τον μύθο η Πασιφάη του έκανε μάγια, γιατί ο Μίνωας είχε πολλές ερωμένες. Έτσι, οι γυναίκες που πήγαιναν μαζί του τις καταβρόχθιζαν σκορπιοί και φίδια που έβγαιναν από το σώμα του. 
Η Πασιφάη φαίνεται ότι ήταν κάτι παραπάνω από βασίλισσα και σύζυγος του Μίνωα, γνωστή για τον αφύσικο έρωτά της και τα διάσημα παιδιά της. Τον Μίνωα τον γιάτρεψε η Πρόκρις, κόρη του βασιλιά της Αθήνας Ερεχθέα,  με ένα βότανο, το λεγόμενο «ρίζα της Κίρκης». (Απολλόδωρος 3.15). Ο Μίνωας την ερωτεύτηκε και η Πρόκρις δέχτηκε να πάει μαζί του με αντάλλαγμα ένα κοντάρι που δεν έχανε ποτέ τον στόχο κι ένα σκύλο που δεν του ξέφευγε αγρίμι. 
 Η ιστορία της Πασιφάης, είναι συνδεδεμένη με τον άνομο και αφύσικο έρωτά της για τον ταύρο που ανέδυσε ο Ποσειδώνας από τη θάλασσα, σημάδι της προτίμησης των θεών για τον Μίνωα στη διαμάχη που είχε με τους αδελφούς του Ραδάμανθυ και Σαρπηδόνα για την εξουσία. 
Για να εδραιώσει τη θέση του στο θρόνο της Κρήτης ο Μίνωας είχε ισχυριστεί ότι οι θεοί θα ικανοποιούσαν όποια χάρη τους ζητούσε στην προσευχή του. Όταν προσευχήθηκε ζήτησε από τους θεούς σημάδι για το αν τον εγκρίνουν. Από τη θάλασσα τότε αναδύθηκε ένας πανέμορφος ταύρος και στη συνέχεια ο Ποσειδώνας ζήτησε από το Μίνωα να του τον θυσιάσει.
Ο Μίνωας θαμπωμένος από την ομορφιά του αποφάσισε να θυσιάσει έναν άλλο ταύρο στη θέση του και το έστειλε στα κοπάδια του  λόγω της ομορφιάς του και για να διατηρήσει τη ράτσα του. (Επειδή ο ταύρος αναδύθηκε από την θάλασσα, πιστεύεται ότι ήταν ο ίδιος ο Ποσειδώνας. Μία άλλη θεώρηση λέει ότι ήταν ο ίδιος ο Δίας, καθώς οι Κρήτες πίστευαν πώς ο ταύρος ήταν η παρουσία του μεγαλύτερου από όλους τους Θεούς).
  Για την πράξη αυτή της υπέρβασης της θεϊκής εντολής, ο θεός εξαγρίωσε τον ταύρο, προκαλώντας καταστροφές, και αργότερα  ενέβαλε έρωτα στην Πασιφάη, ώστε να ερωτευτεί παράφορα τον ταύρο.
Λεγόταν ακόμη ότι ο έρωτας αυτός ήταν έργο της Αφροδίτης, που έτσι τιμώρησε την Πασιφάη, γιατί είχε περιφρονήσει τη λατρεία της θεάς, όπως ο Ιππόλυτος για τον οποίο ενέβαλε έρωτα στην κόρη της Πασιφάης Φαίδρα, αν και ήταν προγονός της. Κατά άλλους ο ασυγκράτητος έρωτας της Πασιφάης για τον ταύρο ήταν στην ουσία μια τιμωρία προς τον πατέρα της Ήλιο, καθώς αυτός αποκάλυψε στον Ήφαιστο τον παράνομο έρωτα της θεάς με τον Άρη.
Η Πασιφάη, στην απελπισία της για τον ανεκπλήρωτο έρωτά της, παρακάλεσε τον Δαίδαλο να τη βοηθήσει να ικανοποιήσει τον πόθο της. Ο Δαίδαλος κατασκεύασε ομοίωμα ξύλινης ή χάλκινης αγελάδας που την έντυσε με προβιές αγελάδων , κούφιας εσωτερικά και μέσα της κλείστηκε η Πασιφάη. Και ήταν τόσο θαυμάσιο το κατασκεύασμα  που ο ταύρος το νόμισε για ζωντανό και έτσι έγινε η  ερωτική ένωση, η κτηνοβατική ερωτοτροπία, καρπός της οποίας ήταν ο ταυρόμορφος Αστέριος ή Μινώταυρος. (Διόδωρος Σικελιώτης, βίβλος 4,60-77 )
που είχε σώμα ανθρώπου και κεφάλι ταύρου. Ο Μίνωας ζήτησε από το Δαίδαλο να χτίσει ένα κτίριο που ονομάστηκε λαβύρινθος, όπου θα έκλεινε το Μινώταυρο.
Στη Λακωνία έδειχναν μαντείο της Πασιφάης, όχι οπωσδήποτε της κρητικής γυναίκας του Μίνωα, αλλά της Τρωαδίτισσας Κασσάνδρας, ή της Δάφνης, ή μιας κόρης του Άτλαντα, που αργότερα έγινε μητέρα του Άμμωνα από τον Δία. Όλες αυτές είχαν το προσωνύμιο Πασιφάη. 
 Η καταγωγή της από τον Ήλιο, η μαρτυρία του Παυσανία ότι στις Θαλάμες της Μεσσηνίας υπήρχαν δύο χάλκινα αγάλματα , της Πασιφάης και του Ήλιου και ότι Πασιφάη είναι επίκληση της Σελήνης (3.26.1), καθώς και η μαρτυρία του Πλούταρχου ότι το αφιερωμένο στην Πασιφάη μαντείο της Λακωνίας ήταν ονειρομαντείο και ότι αυτοί που ήθελαν να πάρουν χρησμό πήγαιναν και κοιμούνταν εκεί, ώστε την επομένη οι ιερείς να ερμηνεύσουν τα όνειρά τους· και ακόμη, η ικανότητά της να ελέγχει τη γενετήσια λειτουργία με την ασθένεια που εμβάλλει στον Μίνωα καταδεικνύει μια ισχυρή μινωική θεά. Όλα αυτά ανακαλούν στη μνήμη τη Θεά των Όφεων, το ειδώλιο από τα ανάκτορα της Κνωσού, της Ύστερης Εποχής Χαλκού, ca. 1600 π.Χ.

Η έρευνα έγινε από την Γιώβη Βασιλική - Για να πραγματοποιηθεί το παραπάνω άρθρο πληροφορίες όπως και αυτούσια αποσπάσματα συλλέχθηκαν για την Πασιφάη από: Μορφές και θέματα της αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας (Δ.Μήττα)-βικιπαίδεια.

1 σχόλιο:

  1. ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΗΤΑΝ ΤΟ ΙΕΡΕΙ΄ΟΝ (ΝΑΟΣ) ΤΟΥ ΛΑΒΡΥΟΣ, ΔΗΛΑΔΗ Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΕΛΕΚΥΟΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή