Μούσα Μελπομένη: Η ευφραίνουσα με το άσμα της

Η Μελπομένη ήταν Μούσα της Ελληνικής μυθολογίας ήταν  η προστάτιδα της τραγωδίας, της ρητορικής και της μουσικής μελωδίας. Κατά τη Θεογονία του Ησιόδου και του Απολλόδωρου ήταν κόρη του Δία και της Μνημοσύνης...
Είναι η Μελωδός, αυτή που ευαισθητοποιεί και ψυχαγωγεί. Η Μούσα αυτή έχει συναντήσει και υπερνικήσει την τραγωδία. Ενώ μέσα από τις καταστροφές η Μελπομένη έχει δει την τραγωδία σε όλες της τις μορφές, μέσα από αυτή την τραγωδία βοηθά να προβάλει ο θρίαμβος του ανθρώπινου πνεύματος. 
Θα λειτουργήσει ως οδηγός, για να εμπνεύσει τον άνθρωπο να αντεπεξέλθει την καταιγίδα. 

Ετυμολογικά το αρχαίο ρήμα μέλπω σημαίνει άδω, ψάλλω, υμνώ και εξυμνώ. Ονομάστηκε Μελπομένη από την λέξη μολττήν  επειδή δι' αυτής μέλπουσιν οι άνθρωποι όλοι τους αγαθούς. Η Μούσα Μελπομένη (εκ του: μέλπω = μελωδώ + μένος).  
Εκτός όμως από τις κύριες αυτές σημασίες, οι αρχαίοι Έλληνες με το ρήμα μέλπω απέδιδαν κυρίως όλες τις παραπάνω ερμηνείες μόνο και όταν συνοδεύονταν με μουσικό όργανο, λύρα ή κιθάρα. Η Μελπομένη ως Μούσα συνοδεύει με τις άλλες Μούσες τον Απόλλωνα αλλά και συνεργάζεται με τον Διόνυσο. 

Απεικονίζεται πλάι στο Διόνυσο, φορώντας τραγική μάσκα ή κρατώντας την τραγική μάσκα στο ένα χέρι και ένα μαχαίρι στο άλλο. 

 Στο κεφάλι της απεικονίζεται να φορά στέμμα από κυπαρίσσι. Ενίοτε φέρει και ξίφος (επίδειξη θεατρικών παραστάσεων). Σύμβολά της το κλήμα της αμπέλου, το ρόπαλο(κορύνη) του Ηρακλή, το τραγικό προσωπείο και οι κόθορνοι (υποδήματα που παραδοσιακά φορούσαν οι τραγικοί ηθοποιοί) και την επιγραφή “Μελπομένη Τραγωδίαν”. 

Περιστοιχίζεται από την ακολουθία της, τις Χάριτες τις Ώρες και τις Νύμφες. Αργότερα όμως αποβαίνει η κατ΄ εξοχή μούσα της θεατρικής τραγωδίας. Με την Μελπομένη παρομοιάζεται, σε επίγραμμα του Αγαθίου η τραγωδός Αριάδνη της οποίας το άσμα, λέγει, αδόμενο με τραγικό στόμφο, έμοιαζε με την ηχηρή και πύρινη ωδή της Μούσας της Τραγωδίας.
Σε παραστάσεις θα την δούμε με τον Απόλλωνα, τον Διόνυσο κι άλλους θεούς. Σε αγγεία παρουσιάζεται με τον Διόνυσο και άλλοτε μόνη να κρατά προσωπείο ή ρόπαλο.
Στα γλυπτά έργα την παρουσιάζουν οι αρχαίοι καλλιτέχνες όρθια να κρατά την προσωπίδα με το αριστερό της χέρι, ή να στηρίζει το δεξί της χέρι πάνω στο ρόπαλο, ή να πατάει με το αριστερό της πόδι πάνω σε βράχο. Άλλοτε το αριστερό της χέρι ακουμπά στην ωμοπλάτη της και με το δεξί κρατά προσωπίδα. 
Σε άλλο γλυπτό έργο κρατά προσωπίδα, ρόπαλο και ξίφος μαζί. 
Στην αρχή θεωρούνταν μούσα του μέλους ή της ωδής, εξ ου και το όνομά της. Σ΄ αυτήν αποδίδεται η εφεύρεση της βαρβίτου με την οποία μέλπουσα «καθήδυνε» τους θνητούς ακροατές της, «θνητοίσι μελίφρονα βάρβιτον εύρε».
Η Μούσα Μελπομένη απέκτησε με τον ποτάμιο θεό Αχελώο τις Σειρήνες και τους βασιλιάδες των Ηδωνών Δρύαντα και  Λυκούργο.    
Κόρες της είναι οι Σειρήνες οι θεές του έρωτα και του θανάτου που αναφέρονται στην Οδύσσεια πως  ξελόγιαζαν με το γλυκό μελωδικό τους τραγούδι τους ναυτικούς και τους έφερναν κοντά τους. 
Η Πεισινόη ή Πασινόη (πειθώ του νου) η γοητευτική κιθαρωδός, η Αγλαόπη ή Αγλαόφημη (λαμπρή στην όψη) με θαυμάσια φωνή που θέλγει τους ακροατές της  η Θελξιέπεια (γοητευτική στο λόγο) ή Θελξινόη (όμορφος νους)  που σε καθηλώνει και σε σαγηνεύει με την τέχνη του αυλού της. 
Ήταν ακόμη η Ιμερόπη με φωνή που ξυπνά τη νοσταλγία, η Παρθενόπη η παρθενική, η λευκότατη Λευκωσία (Λευκή ουσία)  και θελκτική φωνή, η Λιγεία (Καθαρή φωνή) ή Αγλαόφωνος και η Μόλπη (μελωδική φωνή).

Η έρευνα έγινε από την Γιώβη Βασιλική
 Πληροφορίες για τις Μούσες στο άρθρο του Μπλογκ :http://mythiki-anazitisi.blogspot.gr/2014/02/blog-post_5448.html
και: http://mythiki-anazitisi.blogspot.gr/2014/04/blog-post_29.html