Όταν η ωραία Ελένη λατρεύτηκε ως θεά "Κουροτρόφος" και "Δενδρίτης"

Την τραγικότητα του ρόλου της γυναίκας που "έστειλε" χιλιάδες άνδρες να πολεμήσουν στον δεκαετή πόλεμο της Τροίας όλοι τον γνωρίζουμε. Η ωραία Ελένη μισήθηκε, υμνήθηκε κατηγορήθηκε και ενέπνευσε. Όμως αυτό που διαφεύγει από την ιστορία στις αναφορές της σε αυτήν, είναι ότι η ωραία Ελένη λατρεύτηκε ως θεά στην Λακωνία και την Ρόδο. Ας πάμε όμως να ξετυλίξουμε το κουβάρι του μύθου.
 Στη Λακωνική Θεράπνη είχε ναό και ο λαός πίστευε πως προστάτευε ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά ως θεά Κουροτρόφος. Ας αναφέρουμε μια χαρακτηριστική ιστορία που μας αφηγείται ο Ηρόδοτος:
Η γυναίκα του Αρίστωνα του βασιλιά της Σπάρτης όταν ήταν ακόμα μωρό, ήταν φοβερά άσχημη, και οι γονείς της, από πλούσια και αρχοντική γενιά το είχαν μεγάλο καημό. Βλέποντας την αγιάτρευτη θλίψη των γονέων, η παραμάνα του μωρού αποφάσισε να το φέρνει κάθε μέρα στην Θεράπνη, στο ιερό της Ελένης. Εκεί έστεκε μπροστά στο άγαλμα της και την ικέτευε να γλιτώσει το παιδί από την κατάρα της τόσης ασχημίας.
Μια μέρα, την ώρα που έβγαινε από τον ναό, την πλησίασε μια άγνωστη γυναίκα και την ρώτησε τι κρύβει στην αγκαλιά της.-"Ένα παιδί" της αποκρίθηκε -"Δείξε μου το, θέλω να το δω"- "Όχι", είπε η παραμάνα "οι γονείς του με έχουν προστάξει να μη το δείχνω σε κανέναν"
Η επιμονή όμως της Ελένης- γιατί αυτή ήταν η άγνωστη- να ιδεί το μωρό ήταν μεγάλη, και η παραμάνα, στο τέλος της το ξεσκέπασε. Τότε η θεά χάιδεψε το κεφάλι του μωρού, και είπε πως μεγαλώνοντας θα γίνει η πιο ωραία κοπέλα της Σπάρτης. Και έτσι έγινε. Το άσχημο μωρό με τα χρόνια έγινε τόσο όμορφη γυναίκα που προκάλεσε τον έρωτα του βασιλιά Αρίστωνα, που την παντρεύτηκε αφού πρώτα την χώρισε με πονηριά από τον πρώτο της άνδρα.
Άλλες λακωνικές μαρτυρίες σχετίζουν την Ελένη με την δεντρολατρεία. Το ίδιο γινότανε και στην Ρόδο όπου η θεά είχε την προσωνυμία Δενδρίτις.
Άραγε πως συνδέεται το προσωνύμιο Δενδρίτης με την Ελένη την Αριάδνη την Ηριγόνη και τον θεό Διόνυσο;


Όταν καθιερώθηκε η λατρεία του Διόνυσου στην Αττική είθισται στο κέντρο των αμπελιών, συνήθως σε ένα πεύκο, να κρεμούν τα προσωπεία του, τα οποία καθώς περιστρέφονταν με τον άνεμο, λέγεται πως γονιμοποιούσαν τα κλήματα σε όποια κατεύθυνση κοίταζαν. Είναι πιθανόν όμως σε ακόμη παλιότερες εποχές να κρεμούσαν από τα οπωροφόρα δέντρα κούκλες αφιερωμένες στις θεές της γονιμότητας Αριάδνη ή Ελένη και τα προσωπεία του Διόνυσου να τα "διαδέχθηκαν" μιας και ο Διόνυσος απεικονίζονταν ως νέος μακρυμάλης.
Μια τέτοια κούκλα παρουσιάζεται κρεμασμένη από οπωροφόρο δέντρο στο περίφημο χρυσό δαχτυλίδι από τον θησαυρό της Ακρόπολης των Μυκηνών. Η δεντρολατρεία είναι θέμα πολλών μυκηναϊκών έργων τέχνης. Έτσι συναντάμε στον μύθο την Αριάδνη, θεά της Κρήτης να απαγχονίζεται μόνη της όπως έκανε και η Ηριγόνη της Αττικής, η Άρτεμις η απαγχονισμένη, που είχε ιερό στην Κονδυλαία της Αρκαδίας και τέλος η ωραία Ελένη η Δενδρίτις που είχε ιερό στην Ρόδο και λέγεται πως την είχε απαγχονίσει η Πολυξώ.
Η Ελένη των λιόδεντρων, η δενδρίτις τιμήθηκε με πλήθος γονιμικά αφιερώματα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως έχουμε να κάνουμε με μια παλιά ,ίσως προελληνική θεότητα.
Το μεγάλο ερωτηματικό είναι όμως που, πότε, και γιατί η θεά υποβιβάζεται στον μύθο και γίνεται η γυναίκα του Μενέλαου, που αρπάζεται από τον Πάρη και προκαλεί έναν μεγάλο πόλεμο. Κάποιος ποιητής είχε επινοήσει βέβαια τον μύθο αυτόν, για ποιο λόγο όμως αποφάσισε να δώσει στην κλεμμένη βασίλισσα το όνομα της θεάς Ελένης δεν θα το μάθουμε ίσως ποτέ.

Επίσης για την ιστορία, είναι εξίσου σημαντικό να αναφερθεί πως στην Θεράπνη, μαζί με την Ελένη λατρευόταν και ο Μενέλαος στο ίδιο ιερό, που στα Αλεξανδρινά μάλιστα χρόνια λεγόταν Μενελάϊον.
Αυτό σημαίνει ότι και ο Μενέλαος σε χρόνια παλιά θα πρέπει να ήταν θεός, υποβιβασμένος αργότερα σε ήρωα. Πιο πιθανόν είναι ο επικός μύθος που τον είχε συνδέσει με την Ελένη, έγινε αφορμή να λατρευτεί και αυτός δίπλα στην γυναίκα του.
Με τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 1975- 1977, με την ανακάλυψη δυο ορειχάλκινων αναθημάτων στην Ελένη και μια στήλη με ανάθεση στον Μενέλαο, επιβεβαιώθηκαν οι εκτιμήσεις των αρχαιολόγων ότι πρόκειται για ένα ηρώο, προς τιμήν των θεοποιημένων μορφών της Ελένης και του Μενέλαου. Το γεγονός αυτό ενισχύεται και από αλλά ευρήματα που βρέθηκαν στον χώρο, και υποδεικνύουν ότι από τον 8 αιώνα π.χ., τελούνται τελετές προς τιμήν της Ελένης, θεά της βλάστησης και προστάτιδα των μικρών παιδιών. Βρέθηκαν στο χώρο του Ιερού δύο ενεπίγραφα αναθήματα στην Ελένη, ένας μικρός μπρούτζινος αρύβαλλος και ένα ακρωτηριασμένο μπρούτζινο εργαλείο. Σύμφωνα με τον Ησύχιο γίνονταν γιορτές, τα «Ελένεια», με επίσημη πομπή, από τη Σπάρτη μέχρι το Ιερό του Μενέλαου και της Ελένης. Στην πομπή έπαιρναν μέρος παρθένες πάνω σε άμαξες.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Οι περισσότεροι δεν έχουμε πειστεί πως ο Τρωικός πόλεμος έγινε για την αρπαγή μιας όμορφης γυναίκας.
Έγινε για άλλους λόγους που θεωρώ πως όταν αποκωδικοποιηθουν από τους αναζητητές της αλήθειας θα ξεδιπλώσουν όλη την πορεία της ψυχής και της ύπαρξης του κόσμου.
Γιατί ο κόσμος βαδίζει πάνω στα έπη του Ομήρου και επαναλαμβάνει τα πάθη, τα λάθη και κάποιοι λίγοι την μύηση που παραδίδεται μέσα σε αυτά.
Η Ελένη είναι το φως. Το αποκαλύπτει το όνομα της. Αυτό κλάπηκε. Ο πόλεμος έγινε για το φως. Έστω και αν δεν πάτησε τελικά ποτέ το πόδι της στην Τροία, παρά μόνο το φάσμα της βρέθηκε εκεί, η θεά Ελένη συνεχίζει να περιμένει την έκβαση του πολέμου.
Ο οποίος, από ότι φαίνεται δεν έχει τελειώσει ακόμη 

Η έρευνα έγινε από την Γιώβη Βασιλική- πληροφορίες συλλέχθηκαν από:
-ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ εκδοτική Αθηνών και -ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ του Ρόμπερτ Γκρεϊβς- Πολιτισμικά & Πολιτιστικά στοιχεία Λακωνίας