Συμβολισμοί πίσω από τα έθιμα του Δωδεκαήμερου

Συνήθειες από την αρχαία Ελλάδα που άντεξαν 2.500 χρόνια και συνοδεύουν τα έθιμα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, συμβολισμοί που προέρχονται από τον μυθικό φοίνικα που ξαναγεννιέται από τις στάχτες του και παγανιστικά στοιχεία που

Το πιο μεγάλο φως οι θεοί το έκρυψαν στην πιο μεγάλη νύχτα

"Η πιο μεγάλη νύχτα του χρόνου, προσφέρει χρόνο και χώρο για σκέψεις. Η πιο μεγάλη νύχτα κρατά σφιχτά μέσα της ότι στο παρελθόν πράξαμε αλλά και όσα δεν τα τολμήσαμε.

Τι απέγινε η ωραία Ελένη;

"Ελένη, είσαι του Δία θυγατέρα, σαν άσπρος κύκνος ο γονιός σου στον κόρφο σ’ έσπειρε της Λήδας.
Ύστερα σ’ όλη την Ελλάδα σε είπαν άδικη, άπιστη, άθεη, προδότρια.
Μες στους ανθρώπους δεν υπάρχει τίποτα σίγουρο, στων θεών μόνο τα λόγια βρήκα την αλήθεια."  
Ευριπίδης-Ελένη στ. 1144-1150
  Την τραγικότητα του ρόλου της γυναίκας που "έστειλε" χιλιάδες άνδρες να πολεμήσουν στον δεκαετή πόλεμο της Τροίας όλοι τον γνωρίζουμε. Η ωραία Ελένη μισήθηκε, υμνήθηκε κατηγορήθηκε και ενέπνευσε. Όμως τι απέγινε η ωραία Ελένη; Ποιο ήταν το τέλος της; Ας πάμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι του μύθου.

Τα πάντα φωτίζονται συνεχώς από τους θεούς

"Όλα τα υποδεέστερα υποχωρούν μπροστά στην παρουσία των θεών. Και αν αυτό που μετέχει στους θεούς είναι κατάλληλο, καθετί ξένο από το θεϊκό φως φεύγει από την μέση και τα πάντα φωτίζονται συνεχώς από τους θεούς.

Πρωταγόρας: "Η αρετή μπορεί να διδαχτεί"

 "Ωστόσο μένει ακόμα η απορία που έχεις για τους άξιους ανθρώπους: τέλος πάντων γιατί οι άξιοι άνθρωποι όλα τ' άλλα, που είναι στα χέρια των δασκάλων, τα μαθαίνουν στα παιδιά τους και τα κάνουν παντογνώστες, όμως στην αρετή, όπου οι ίδιοι τους ξεχωρίζουν, δεν τα κάνουν ανώτερα από τον άλλο κόσμο;

Αποκαλύφθηκε ελληνιστικό γυμναστήριο στην Αίγυπτο

Ένα ελληνιστικό γυμναστήριο έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στην περιοχή Ουάτφα της Αιγύπτου, εκεί όπου κάποτε υπήρχε το αρχαίο χωριό με το όνομα Φιλοτέρης που ίδρυσε ο Πτολεμαίος ο Β΄ το 300 π.χ. Εκεί οι νέοι της Αιγύπτου εκπαιδεύονταν στον αθλητισμό, την ελληνικό λογοτεχνία και τη φιλοσοφία. Έναν χώρο...

Οι Έλληνες βίωσαν την απειρία του Όλου στο προϋπάρχον ον

 "Θα πρέπει να ξεκαθαρισθεί ότι το Ελληνικό βίωμα των Ελλήνων φιλοσόφων δεν έχει καμία σχέση με το βίωμα των Χριστιανών Πατέρων. Η διαφορά κατ΄αρχήν είναι οντολογική.

Σώφρων αυτός που νικάει τον εαυτό του

"Εκείνος που ενώ πάει να βλάψει τον διπλανό του, διστάζει —από φόβο μήπως, αποτυγχάνοντας να κάνει αυτό πού θέλει, εισπράξει αυτό πού δεν θέλει— είναι πιο συνετός.

Να θυμάσαι ότι είσαι ηθοποιός σε ένα δράμα

"Να θυμάσαι ότι είσαι ηθοποιός σε ένα δράμα, σε εκείνο που θα θελήσει ο δάσκαλος. Εάν το θέλει να είναι σύντομο, σε σύντομο δράμα.

Επιστρέφουν στην Ελλάδα 26 αρχαία κλεμμένα από τους ναζί

Στην Ελλάδα επιστρέφουν 26 αρχαία αντικείμενα που είχαν απομακρυνθεί παρανόμως κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής. Η τελετή επαναπατρισμού πρόκειται να πραγματοποιηθεί σήμερα (Δευτέρα 20 Νοεμβρίου 2017) στα γραφεία της Ελληνικής Πρεσβείας στη Βιέννη. Όπως ενημερώνει με ανακοίνωσή του το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, πρόκειται για...

Έπαφος: η αφή του Διός

  Ο Έπαφος, μας λέει ο μύθος, ήταν γιος του Δία και της Ιούς από τον οποίο ξεκινούν οι μεγάλοι βασιλικοί οίκοι της Αιγύπτου και του Άργους. Ας πάμε όμως να ξετυλίξουμε το κουβάρι του μύθου. Όλα άρχισαν από κάτι περίεργα όνειρα, όταν η Ιώ ήταν ιέρεια στο Ηραίον του Άργους, στον αρχαιότερο των ναών, στον χώρο που μετρούσε τον χρόνο. Για ένα μεγάλο διάστημα οι Έλληνες μετρούσαν τα χρόνια με την διαδοχή των ιερειών του Ηραίου.

Στα ανθρώπινα πράγματα δεν υπάρχει τίποτα καθαρό και αμιγές

«Όταν οι άνθρωποι γλιστρούν και πέφτουν στην ανάμνηση των δυστυχιών τους, δεν θέλουν να συνέλθουν ή να αναπνεύσουν. Όμως,

Ο σφραγιδόλιθος του "Γρύπα Πολεμιστή" αποκαλύπτει ήρωα της Ιλιάδας!

Πριν δυο χρόνια, οι Αμερικανοί αρχαιολόγοι Τζακ Ντέιβις και Σάρον Στόκερ από το Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι ανακάλυψαν στον τάφο του «Γρύπα Πολεμιστή» στην Πύλο ένα μικροσκοπικό αντικείμενο, μεγέθους περίπου 3,5 εκατοστών.

Έλληνες: "Οι μεν διαβάλουν τους δε.."

 Ο Μάρκος Τύλλιος Κικέρων ήταν Ρωμαίος Φιλόσοφος, Πολιτικός, Δικηγόρος, Ρήτορας, Ύπατος και συνταγματολόγος. Καταγόταν από πλούσια οικογένεια και θεωρείται ευρέως ως ένας από τους μεγαλύτερους ρήτορες και πεζογράφους.

"Εμφανίστηκε" μνημείο (320 πχ) στην Ακρόπολη μετά από 190 χρόνια!

Κάτι έχει αλλάξει στη νότια πλαγιά της Ακρόπολης. Οι πολυάριθμοι ξένοι τουρίστες μαγνητίζονται από το μνημείο που «εμφανίστηκε» απρόσμενα στο στόμιο του μεγαλύτερου σπηλαίου που συναντάμε σε αυτή την πλευρά του Ιερού Βράχου και το απαθανατίζουν...

Αισώπειοι μύθοι: Αγαθά και κακά

Τα αγαθά, όντας αδύναμα, εκδιώχθηκαν από τα κακά και ανέβηκαν στον ουρανό. Εκεί ρώτησαν τον Δία πώς θα βρεθούν πάλι μαζί με τους ανθρώπους.

Πως προέκυψε η φράση "αυγά σου καθαρίζουν";

  Μία φορά τον χρόνο, οι Ρωμαίοι γιόρταζαν - για να τιμήσουν την Αφροδίτη και τον Διόνυσο - με έναν πολύ τρελό και παράξενο τρόπο: Κάθε 15 Μαΐου, έβγαινε ο λαός στις πλατείες και άρχιζε τον "πετροπόλεμο" με ...αυγά μελάτα!

Kronos: Tο άστρο που καταβρόχθισε τους πλανήτες του

Ένα άστρο παρόμοιο με τον δικό μας Ήλιο, το οποίο απέχει περίπου 350 έτη φωτός από τη Γη, ταξιδεύει την αρχαία ελληνική μυθολογία στον Γαλαξία. Οι αστροφυσικοί που το μελετούν θεωρούν ότι ο ασυνήθιστος αυτός μακρινός αστέρας...

Παίγνια

Τα παιδία παίζει, στην αυλή του χρόνου
Τα παίγνια άφθαρτα
Πλαγγόνα, άθυρμα, χαλκή μυία

Στο φως πρωτοκυκλαδικός οικισμός της 3ης χιλιετίας στη Σαντορίνη

Στον λόφο που βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Θηρασίας, του νησιού στα δυτικά της Σαντορίνης, δεσπόζει το μοναστήρι της Κοίμησης. Στη θέση αυτή και σχεδόν σε επαφή με το μοναστήρι, η αρχαιολογική σκαπάνη αποκαλύπτει έναν πρωτοκυκλαδικό και μεσοκυκλαδικό οικισμό της 3ης και των αρχών της 2ης χιλιετίας πΧ, με μέτωπο...

«Οι ερωτευμένοι ομολογούν πως είναι άρρωστοι»

Έρωτας. Το αιώνιο βάσανο. Πηγή ζωής αλλά και θανάτου. Υπάρχει λογική σε αυτήν την επιθυμία; Μπορεί να μας ωφελήσει; Ας πάμε να διαβάσουμε το απόσπασμα από τον διάλογο ανάμεσα στον Φαίδρο και στον Σωκράτη.

Το ρητό της ημέρας

Ποιους δεν βοηθά η τύχη, σύμφωνα με τον Σοφοκλή;...

Το βάζο με την κρυμμένη μαρμελάδα

Χορός: Και τι φάρμακο βρήκες; (για το φόβο του θανάτου)
Προμηθέας: Τους έδωσα τυφλές ελπίδες. 
(Αισχύλος, Προμηθ. Δεσμ.)
Φάρμακο. Ώστε για αυτό πρόκειται.! Για ένα φάρμακο. Η Ελπίδα λέει είναι φάρμακο. Και είναι και τυφλή. Με αυτή την λογική τότε: "Εν αρχή ην η αρρώστια".  Η αρρώστια του φόβου. Ως άρρωστοι λοιπόν χρειαζόμαστε φάρμακα. Και εκεί είναι που έρχεται η ελπίδα.

Πλούταρχος: "Στολισμός η σιωπή"

 "Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, για τον νέο είναι ασφαλής στολισμός η σιωπή, προπάντων όταν ακούει κάποιον άλλο και δεν ταράζεται ούτε αντιδρά σε κάθε του κουβέντα, αλλά,

Περιοδικό Νόημα: Ένας τετραμηνιαίος πυρήνας Νόησης και Λόγου

  Είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουμε ότι ξεκίνησε η πρώτη μας έντυπη έκδοση, το περιοδικό ΝΟΗΜΑ από τις εκδόσεις ΡΩΜΗ. Ο σπόρος της δημιουργίας ενός περιοδικού ξεκίνησε σαν προσταγή ενάντια στην δύσκολη και αλλότρια εποχή που ζούμε, μια ανάγκη δημιουργίας ενός υγιούς κύτταρου πολιτισμού.

Οι Έλληνες κινήθηκαν φιλοσοφικά πέρα από τη νίκη

  "Η ηρεμία του Θεού περνά στον Άνθρωπο. Δεν είναι αρνητική ηρεμία, απουσία πόνου. Είναι θετική παρουσία αρμονίας και αυτοελέγχου. Δεν φοβίζει ο ουρανός και η γη, δεν φοβίζει ο θάνατος και η ζωή, είναι ελεύθερος ο Θεός από τον πόνο της Ελευθερίας.

Ροδώπις: Η εταίρα που έχτισε πυραμίδα

Στις αρχές του 6ου αιώνα π.χ. ζούσε μια πανέμορφη κοπέλα, γεννημένη στη Θράκη, η Ροδώπις (το όνομά της σημαίνει η ροδοπρόσωπη) η οποία ήταν δούλη ενός Σάμιου φιλόσοφου του Ιάδμονα. Κατά σύμπτωση ήταν “σύνδουλος” με τον περίφημο Αίσωπο.

Αγαπημένε μου Πάνα και εσείς οι άλλοι θεοί τούτου εδώ του τόπου

«Αγαπημένε μου Πάνα και εσείς οι άλλοι θεοί τούτου εδώ του τόπου, κάνετε να γίνω μέσα μου όμορφος,

Αναζητήστε, μελετήστε, γνωρίστε, αγαπήστε τους Έλληνες.

"H μεγαλύτερη ύβρις απέναντι στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό διαπράττεται από τους Έλληνες. Αν προσεκτικά ερευνήσουμε θα δούμε πώς πάρα πολλοί αγνοούν σημαντικά στοιχεία για τους προγόνους τους.

Η Ντροπή της Ευρώπης

   Το 2012 ο Γερμανός νομπελίστας συγγραφέας Γκύντερ Γκρας γράφει το ποίημα "Η Ντροπή της Ευρώπης" δημοσιεύτηκε στην Ιστοσελίδα της εφημερίδας του Μονάχου Sueddeutsche Zeitung. Η Ευρώπη, γράφει ο Γκρας, βάζει την Ελλάδα, «τη χώρα στην οποία οφείλει το πνεύμα της», στο «ικρίωμα και την καταδικάζει σε φτώχεια».

Πώς όμως υπάρχουν στον Κόσμο τα κακά, αφού οι θεοί είναι αγαθοί;

"Ο νους είναι δεύτερη δύναμη ως προς την ουσία και πρώτη ως προς την ψυχή, ενώ έχει ύπαρξη λόγω τής ουσίας και τελειοποιεί την ψυχή, όπως ακριβώς ο ήλιος την όραση.

"Οι ηλικιωμένοι ούτε αγαπούν ούτε μισούν σφοδρά.."

  Για τον Αριστοτέλη οι ηλικίες είναι τρεις:  η νεανική η ώριμη και η γεροντική. Νωρίτερα, (βλ. εδώ: http://mythiki-anazitisi.blogspot.gr/2017/09/blog-post_11.html#more) έχει περιγράψει τις ιδιότητες και την συμπεριφορά της νεανικής ηλικίας. Όμως έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς αναλύει και τον χαρακτήρα των ηλικιωμένων αλλά και των ανθρώπων που βρίσκονται στην ώριμη ηλικία.

Tέμενος: Ο ιερός περίβολος σύνδεσης με τους θεούς.

«..αγλαόν Διός τέμενος..» 
«...λαμπρό τέμενος του Διός..» 
(Νεφέλες 1360, Αριστοφάνης)
«Εμείς οι ίδιοι θέτουμε όρια στα ιερά και τα τεμένη των θεών, ώστε κανείς να μη διασχίσει αυτά τα όρια, αν δεν είναι καθαρός και όταν μπαίνουμε εξαγνιζόμαστε, οτιδήποτε μιαρό να ξεπλύνουμε από πάνω μας»

(Ιπποκράτης. Περί ιερής νούσου, 148.55 ff. J., 1.46G).
Τα τελευταία χρόνια ακούγεται συχνά η λέξη Τέμενος μέσα στα πλαίσια μιας θρησκείας που σε τίποτα δεν ομοιάζει την Αρχαία Ελληνική θρησκεία από όπου ξεπήδησε ο αρχικός όρος και η έννοια της λέξεως "τέμενος". Η λέξη προέρχεται από την αρχαία ελληνική γλώσσα και η σημασία της τείνει να χαθεί. Ας ξεκαθαρίσει το τοπίο. Τι είναι τέμενος;

«Οι νέοι είναι μεγαλόψυχοι γιατί η ζωή δεν τους ταπείνωσε ακόμη»

"Ύστερα από αυτά ας πραγματευθούμε τώρα το θέμα «Τι λογής είναι οι άνθρωποι από πλευράς χαρακτήρα εν σχέσει με τα πάθη, τις έξεις, την ηλικία και τις τύχες της ζωής».  
Πάθη ονομάζω την οργή, την επιθυμία και τα παρόμοια (έχουμε ήδη μιλήσει γι' αυτά), ενώ

Αλκαίος: «εύδειλον τέμενος μέγα ξύνον»

  Ο Μυρσίλος υπήρξε τύραννος της Μυτιλήνης. Η αριστοκρατική οικογένεια του Αλκαίου όπως και της Σαπφούς δεν τον θέλουνε στην εξουσία. Ένας "κοιλαράς δεν νοιάστηκε για τίποτε απ᾽ όλα αυτά" γράφει ο Αλκαίος "που λυμαίνεται τώρα την πόλη".

Αλκμάν: "Μακάρι να ήμουνα πουλί.."

Δε με σηκώνουν τα πόδια μου πια, κοπελιές, τραγουδίστρες
με τη μελένια φωνή, τη μαγεύτρα.

"Οι περισσότεροι τεκνοποιούν όπως να’ναι..."

"Πίστευαν (οι Πυθαγόρειοι) ότι πρέπει, όσοι πρόκειται να τεκνοποιήσουν, να προνοήσουν πολύ για τους μελλοντικούς απογόνους τους.

Ιοδάμα: το άσβεστο πυρ της θεάς Αθηνάς

  «Όθεν αυτήν εθεοποίησαν οι Έλληνες, καθάπερ και την πολεμικωτάτην Αθηνάν, Ιτωνίου μεν υπάρχουσαν θυγατέρα, Ιοδάμου δε αδελφήν, ήν Ιοδάμαν αντιπολεμούσαν Αθηνά ανείκεν, ως φησί Σιμωνίδης ο γενεαλόγος, και ο Απολλώνιος».
Σχόλια εις Λυκόφρονα, Ισαακίου και Ιωάννου του Τζέτζου, σελ. 555, σχόλιο 355.

Δεξίωση: Ο τελευταίος αποχαιρετισμός

"Θανέειν πέπρωται άπασι"  έλεγε ο  Πυθαγόρας. Δηλαδή "είναι γραφτό σε όλους να πεθάνουν". Και ποιος δεν το ξέρει θα μουρμουρίσει κάποιος και θα έχει δίκιο.

Το ρητό της ημέρας

Ποιο είναι το μεγαλύτερο κακό, σύμφωνα με τον Σοφοκλή; ...

Αποκαλύφθηκε αρχαίος ελληνικός ναός του 363 πχ στην Ιορδανία

Ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός είχε απλώσει την επιρροή του σε ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο, ενώ πολλές περιοχές βρίσκονταν υπό την εποπτεία ή την κατοχή - ως αποικίες - ελληνικών πόλεων κρατών. Η ανακάλυψη ενός αρχαίου ελληνικού ναού στην Ιορδανία επιβεβαιώνει...

Άρης ο χαλκάρματος

  "Η γνώση η οποία «κινεί» τον Έλληνα σήμερα είναι σε ολοκληρωτικό βαθμό προϊόν κατάστασης ενεργειών ανθρώπων της εξουσίας που λειτούργησαν σχεδόν μηδενιστικά προς τους Έλληνες Θεούς. Στο άκουσμα του Θεού Άρη ο Έλληνας καλεί στην μνήμη του πρόχειρες μουτζουρωμένες εικόνες των παιδιάστικων του χρόνων λουσμένες από παραμύθια.

Πρόδικος: Οι απαρχές της θρησκείας

O Πρόδικος ο Κείος -από την Ιουλίδα Κέας περ. 470 π.χ. απεβίωσε μετά το 399 π.χ., καθόσον αναφέρεται, ότι ζούσε στην Απολογία του Σωκράτη-ήταν από τους σημαντικότερους σοφιστές της αρχαιότητας, που είχε γίνει πολύ γνωστός στην Αθήνα από τις συχνές διπλωματικές αποστολές που του ανέθεσε η πατρίδα του.

Ιερό σύκο: Το δώρο της θεάς Δήμητρας στον Φύταλο

  Υπάρχει ένας καρπός που συνοδεύει εδώ και αιώνες την διατροφή των Ελλήνων.  Το δέντρο που μας δίνει αυτόν τον καρπό,  φυτρώνει στην ελληνική ύπαιθρο ακόμα και στα πιο αφιλόξενα χώματα.

Σιμωνίδης: «ἄνθρωπος ἐὼν»

Είσαι άνθρωπος, και γι’ αυτό ποτέ μην πεις τι μέλλει αύριο να συμβεί, μήτε να προβλέψεις, σαν δεις κανέναν να ευτυχεί,

πόσον καιρό θα κρατήσει αυτό. 

Γιατί τόσο γοργό σαν την αλλαγή της μοίρας δεν είναι ούτε το φτερούγισμα της

μακρόπτερης μύγας.

ἄνθρωπος ἐὼν μή ποτε φάσηις ὅ τι γίνεται αὔριον,

μηδ’ ἄνδρα ἰδὼν ὄλβιον ὅσσον χρόνον ἔσσεται·
ὠκεῖα γὰρ οὐδὲ τανυπτερύγου μυίας
οὕτως ἁ μετάστασις.

Σιμωνίδης ο Κείος 
Μετάφραση: Αρχαία Ελληνική Λυρική Ποίηση, C.M.Bowra

Νίτσε: " Η ζωή κάτω από την υπέροχη ηλιοφάνεια των Ολύμπιων θεών".

Οι θεοί της αρχαίας Ελλάδας, έτσι τέλειοι όπως προβάλλουν στους στίχους του Ομήρου, δεν πρέπει ασφαλώς να εκληφθούν ως δημιουργήματα ένδειας και δυσχερειών, δεν αποτελούν αποκυήματα ενός πνεύματος περιδεούς που πρόβαλλε τα είδωλα τους πάνω στο γαλάζιο, γιατί ήθελε τάχα να αποστρέψει το βλέμμα από την ζωή.

Οι άνθρωποι έχουν απαλλαγεί από κάθε παιδεία..

 "Μπαίνοντας ο εικοστός αιώνας στο τελευταίο του τέταρτο, αισθάνομαι άστεγος και περιττός. Όλα είναι κατειλημμένα – ως και τ’ άστρα. Οι άνθρωποι έχουν απαλλαγεί από κάθε παιδεία, όπως στην εποχή του Τσέγκις Χαν, και δεν ερωτεύονται ούτε κατ’ ιδέαν.

«Τα πάντα είναι γεμάτα από θεούς»

 Όλα τα όντα και όλες οι τάξεις των όντων έχουν προχωρήσει τόσο, όσο έχουν προχωρήσει οι τάξεις των θεών.
 Γιατί οι θεοί παρήγαγαν μαζί με τους εαυτούς τους και τα όντα, και χωρίς τους θεούς τίποτα δεν θα μπορούσε να λάβει υπόσταση και να αποκτήσει μέτρο και τάξη.

Ορφικός ύμνος Αφροδίτης

Ώ επουράνια Αφροδίτη, περίφημη, πού σκορπίζεις μειδιάματα, γεννημένη στη θάλασσα, θεά μητέρα, πού αγαπάς τις ολονύκτιες διασκεδάσεις, σεβαστή, νυκτερινή, πού συζευγνύεις (ενώνεις) τους ανθρώπους εις γάμον,

Τιθωνός και Ηώ: Ένας έρωτας που νικήθηκε από το γήρας

Στον Τιθωνό η Ηώ τού γέννησε τον χαλκοντυμένο Μέμνονα, των Αιθιόπων βασιλιά, μα και τον άνακτα Ημαθίωνα. (Ησίοδος στιχ. 984-985).
  Αιώνια συντροφιά των καλοκαιρινών μας στιγμών το τζιτζίκι. Εάν κάποιος περιέγραφε το καλοκαίρι στην Ελλάδα, μία από τις πέντε-έξι λέξεις που θα έβαζε στην περιγραφή του θα ήταν και αυτός ο ήχος, ο ακατάπαυστος ήχος από το συμπαθές έντομο. Ποιος όμως είναι ο μύθος γύρω από το τζιτζίκι; Ας πάμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι του μύθου.