Πράξιλλα: Η σπουδαία ποιήτρια και "Λυρική Μούσα" της Αρχαιότητας

Η Πράξιλλα ήταν ποιήτρια από τη Σικυώνα έζησε γύρω στο 450 π.χ. έγραψε διαφορετικούς τύπους  ποιήσεως, αλλά έγινε φημισμένη για τα ποιήματα που απαγγέλλονταν στα συμπόσια του 5ου π.χ. αιώνος και τα οποία ήταν πολύ δημοφιλή ειδικά στην Αθήνα (γνωστά σαν σκόλια, τραγούδια του κρασιού)...

Έγινε γνωστή για τους διθυράμβους, τα σκόλια ή παροίνια άσματα και τους ύμνους της. Έγραψε ύμνους για θεούς και θεότητες και πολλά από τα οκτώ εναπομείναντα κομμάτια έχουν να κάνουν με μύθους. 
Τα σχόλια αυτά είναι τραγούδια του κρασιού (παροίνια), και αυτό δεν σημαίνει τίποτα άλλο παρά ότι μερικά ποιήματα της τα περίλαβαν στα συμποτικά . 
Η Πράξιλλα ήταν μία από τις εννέα σπουδαιότερες ποιήτριες της αρχαιότητας, η τέταρτη του Αλεξανδρινού κανόνα που χαρακτηρίστηκαν "Λυρικαί Μούσαι"
Η Πράξιλλα ήταν γνωστή για την χάρη και την αρμονία των στίχων της.
Ο μετρικός Ηφαιστίωνας αναφέρει ότι ήταν η συνθέτρια του «πραξιλλείου» μέτρου: -υυ| -υυ| -υυ| -υ -υ, το οποίο ονομάζει «δακτυλικόν λογαοιδικόν». Από το όνομα της Πράξιλλας ονομάστηκε και το πραξίλλειο μέτρο, που αποτελείτο από μια πενταποδία με τρεις δακτύλους και δύο τροχαίους, που ονομαζόταν επίσης και δακτυλικό λογαριδικό.
Από το ποιητικό έργο της Πράξιλλας σώζονται μόνο λίγοι στίχοι, από δύο ποιήματά της, με τους τίτλους Αχιλλεύς και Άδωνις. Στα σωζόμενα αποσπάσματα μαρτυρείται ένας Ύμνος στον Άδωνη,ένας διθύραμβος με τίτλο Αχιλλεύς και Παροίνια άσματα.
Ο Τατιανός (2ος μ.χ. αι.), πηγή μάλλον αμφίβολης αξιοπιστίας, στο "Προς Έλληνας" μας πληροφορεί ότι ήτανε σύντροφός του διάσημου στην αρχαιότητα γλύπτη Λύσιππου, της οποίας φιλοτέχνησε και περίτεχνο ορειχάλκινο άγαλμα, που μαρμάρινο αντίγραφό του βρίσκεται σήμερα στο Βερολίνο. 
Δύσκολα μπορούμε να συλλάβουμε την προσωπικότητά της. Έδειξαν όμως βιασύνη όσοι ήθελαν να την κάμουν εταίρα. Την ανάμνησή της την τιμούσαν, και ο πατριώτης της ο Λύσιππος τον 4ο αιώνα, έχυσε το άγαλμά της σε χαλκό. Έχουμε ένα στίχο από ένα διθύραμβό της που είχε τίτλο Αχιλλεύς. Ότι η Πράξιλλα συνέθεσε διθυράμβους με αφηγηματικό περιεχόμενο, είναι πιθανόν το ότι ο στίχος, στον οποίο κάποιος ψάλλει την σκληρή καρδιά του Αχιλλέα, είναι εξάμετρος, αυτό είναι βέβαια παράξενο. 
Στην Πράξιλλα αποδίδεται και η συμβουλή του Άδμητου για την καλή συντροφιά , καθώς και την σύσταση να προσέχουμε τον σκορπιό, που παραμονεύει κάτω από κάθε πέτρα.
Τρεις εξάμετροι σώζονται από ένα ποίημα Άδωνις .
Ένα από τα σωζόμενα κομμάτια της ποίησης της είναι το ακόλουθο (για το οποίο λογοκρίθηκε!.) Σε αυτούς ο νεκρός Άδωνις , όταν τον ρωτούν στον Άδη ποια ήταν τα πιο όμορφα πράγματα πού άφησε στην γη, ονοματίζει μαζί με τον ήλιο και το φεγγάρι διάφορους καρπούς (και σικύους και μήλα).
Οι παρακάτω στίχοι προέρχονται από τον Ύμνο στον Άδωνη, για τον οποίο οι αρχαίες κρίσεις δεν πρέπει να ήταν ιδιαιτέρως κολακευτικές, αφού η φράση"Ηλιθιώτερος του Πραξίλλης Αδώνιδος"αποτελούσε παροιμία. 
Στην αρχαιότητα αυτό το θεωρούσαν σαν έκφραση ιδιαίτερης απλοϊκότητας και ταίριασαν την παροιμιακή φράση.  Είναι πιο πιθανό ότι με αυτό ήθελαν να κοροϊδέψουν την Πράξιλλα, παρά να δείξουν ότι η ίδια ήθελε να παρουσιάσει ανόητο τον Άδωνη. 
Οι τρεις εύρυθμοι αυτοί εξαμετρικοί στίχοι είναι η απάντηση που έδωσε ο θνήσκων Άδωνης, όταν ρωτήθηκε για ποιο πράγμα από αυτά που άφηνε πίσω του λυπόταν πιο πολύ. 

Ύμνος στον Άδωνη:

"Το ωραιότερο πράγμα που άφησα πίσω στη γη
είναι το φως του ήλιου,
ύστερα τα φωτεινά αστέρια και το πρόσωπο του φεγγαριού.
Α ναι, και τα ώριμα πεπόνια και τα μήλα και τα αχλάδια."


κάλλιστον μὲν ἐγὼ λείπω φάος ἠελίοιο,
δεύτερον ἄστρα φαεινὰ σεληναίης τε πρόσωπον
ἠδὲ καὶ ὡραίους σικύους καὶ μῆλα καὶ ὄγχνας·