Ψήφισμα του ΟΗΕ που βοηθάει την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα

Την απόφαση περί «επιστροφής ή απόδοσης πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσης» υιοθέτησε ομόφωνα η Ολομέλεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στις 13 Δεκεμβρίου, κατόπιν ελληνικής πρωτοβουλίας. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών...

Το νόημα της λέξης «πατρίδα»

Οι ερμηνείες για την λέξη πατρίδα πολλές. Ακόμα περισσότερες εαν επιχειρήσουμε να θέσουμε το ερώτημα τι είναι πατρίδα; στον καθένα από εμάς.

Εφέσια γράμματα: Η αλεξιφάρμακος ευχή

  "Θεά που φέρνεις τους ίσκιους, σκέπασέ μας με την παντοτινή σκιά σου, σε ικετεύουμε φτερωτή θεά που έρχεσαι από ψηλά, εσύ που δαμάζεις όλα τα άγρια, ευνοϊκή ας είσαι και ασπίδα μας"  
Με την ονομασία Εφέσια γράμματα φέρονται στην αρχαιολογία κάποιες συλλαβές ή λέξεις που οι περισσότερες εξ αυτών αν και κρίνονται ακατανόητες εντούτοις στην αρχαιότητα θεωρούνταν ιερές και μάλιστα με χαρακτήρα περισσότερο μαγικό. Τι ήταν όμως τα Εφέσια γράμματα και πως επικράτησε αυτή η ονομασία;

Η Ομηρική άποψη της μοναξιάς

Μοναξιά. Το στενό μονοπάτι προς το Σκοπό.

Η Ομηρική άποψη της μοναξιάς. Ο Οδυσσέας είναι μόνος, αν και ανάμεσα σε συντρόφους, διότι μόνον αυτός αντέχει και ακούει τις κλήσεις.

ΘΕΙΕ Όμηρε, σε αγαπάμε!

"Τα χρόνια που πέρασαν μετέτρεψαν τον Έλληνα σε Ρωμιό, τα ιερά βιβλία των Ελλήνων η Ιλιάδα και η Οδύσσεια λησμονήθηκαν, ξέμειναν στο ράφι της ιστορίας, σκονισμένα.

"Αφήνετε τον καρπό και ασχολείστε με τις φλούδες"

"Η αρετή βρίσκεται στα έργα, στις δίκαιες, σοφές και ανδρείες πράξεις· ενώ εσείς -και λέγοντας εσείς, εννοώ τους φτασμένους φιλόσοφους-, τα 'χετε παρατήσει αυτά

Πως εισέρχεται κανείς στο ιερό;

Είναι συχνότατο στις επιγραφές που καθορίζουν τα της λατρείας μιας θεότητας να διαλαμβάνουν μεταξύ των άλλων και το είδος των ζώων (θυμάτων) που το εθιμικό δίκαιο (θέμις) της συγκεκριμένης λατρείας επέβαλε να θυσιάζουν οι λατρευτές.

Αρετή: "Εγώ συντροφεύω τους θεούς και τους καλούς ανθρώπους"

 Κι ο Πρόδικος ο σοφός, στο δοκίμιό του για τον Ηρακλή, αυτό που το παρουσιάζει στον πολύ κόσμο, εκφράζει την ίδια γνώμη για την αρετή, χρησιμοποιώντας, όσο θυμάμαι, τα εξής πάνω κάτω λόγια.

"Ξόδεψα τη ζωή μου προσπαθώντας να αγκαλιάσω τους αρχαίους Έλληνες.."

  Αναζητώντας τους Έλληνες στον σύγχρονο κόσμο, διαπιστώνει κανείς πως ευτυχώς που υπάρχουν ξένοι μελετητές και συγγραφείς. Η ώθηση για να συνεχιστεί η ροή της ελληνικής κληρονομιάς δίνεται ως επί το πλείστον από αυτούς.  Και εκεί κάπου συνειδητοποιείς πόσο βαθιά Έλληνες είναι κάποιοι ξένοι και πόσο ξένοι προς τον ελληνικό πολιτισμό, είναι οι περισσότεροι Έλληνες. Το ευχαριστώ σε όλους αυτούς τους λάτρεις της Ελληνικής αντίληψης είναι κάτι λίγο. Ωστόσο, μαζί με τον θαυμασμό και τον σεβασμό μας, είναι κάτι.

Ας πάμε να απολαύσουμε έναν από αυτούς:

Οι αρχαίοι Έλληνες έδωσαν τη μέθοδο να βγάζουμε νόημα απ’ τον κόσμο

"Οι αρχαίοι Έλληνες έδωσαν σε όλους μας τη μέθοδο για να βγάζουμε νόημα απ’ τον κόσμο. Ο Σοφοκλής μπορεί να μας βοηθήσει στις πιο σκοτεινές μας ώρες. Ο Αριστοφάνης μπορεί ακόμη και σήμερα να ρίξει τη μάσκα της υποκρισίας από τους δυνατούς και τους αγαθούς.

Τι σημαίνει το όνομα Όμηρος;

  Για τον ποιητή των δύο αρχαιότερων, σπουδαιότερων και ίσως ωραιότερων μνημείων του λόγου που διαθέτει η Ανθρωπότητα: της «Ιλιάδας» και της «Οδύσσειας»  δεν γνωρίζουμε τίποτα. Η παράδοση τον θέλει τυφλό ραψωδό στη Χίο ή στη Σμύρνη ή στη Σάμο, κ.λπ. (7 πόλεις ερίζουν περί αυτού).

Περιοδικό Νόημα: Ένας τετραμηνιαίος πυρήνας Νόησης και Λόγου

Είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουμε πως ο τέταρτος τόμος του περιοδικού ΝΟΗΜΑ (Οκτώβριος 2018) μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ρώμη.

Θεά Εν(ν)οδία: Η προθυραία θεσσαλική δέσποινα των καθαρμών

  "Οι Φερές, γνωστές πανελλήνια ήδη πριν από τα κλασικά χρόνια για το μύθο της Άλκηστης, ήταν κτισμένες πάνω στη μεγάλη οδική αρτηρία, που ένωνε το βορρά με το νότο, τη βόρεια με τη νότια Ελλάδα.

Πως προέκυψε η φράση «πήγε η ψυχή μου στην Κούλουρη»

Μια έκφραση που την ακούμε συχνά και συνήθως όταν κάτι μας τρομάζει πολύ. Τι μπορεί άραγε να σημαίνει και πως προέκυψε; 

Εγκοίμηση: η έμπνευση της ψυχής

"Είναι η μέθοδος που οι Έλληνες εφάρμοσαν για θεραπευτικούς λόγους τόσο της ψυχής όσο και του σώματος. Η διαδικασία του ύπνου εν μέσω της παραμονής εκ των αδύτων ενός ναού ήταν το ζητούμενο για τον ικέτη με όφελος την ίαση.

Η Σμύρνα η Μύρρα και η ιερή μυρτιά της Αφροδίτης

Τι σχέση μπορεί να έχουν το μύρο, η Σμύρνα, η μυρτιά, ο Άδωνης, ο Μύρτιλος, η θεά Αφροδίτη και η Σμύρνη μεταξύ τους; Ας πάμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι του μύθου. Σύμφωνα με τον μύθο, η Σμύρνα ή Μύρρα, ήταν κόρη της Νύμφης Ωρείθυιας και του βασιλιά Θείαντα, βασιλιά των Ασσυρίων.

Χάρης: "Έλπιζε τους θεούς τιμώντας να ευτυχείς"

Ο Χάρης υπήρξε ποιητής του 4ου αιώνα π.Χ. Είναι συγγραφέας ενός παραινετικού έργου με τον τίτλο Γνῶμαι, γραμμένου σε ιαμβικό τρίμετρο στίχο. Το μεγαλύτερο μέρος της ποίησής του είναι γνωστό από αιγυπτιακό παπυρικό εύρημα του πρώιμου 3ου αιώνα π.Χ. Κύριο χαρακτηριστικό της σοφίας του είναι η ανάπτυξη της ηθικής του σκέψης σε μονόστιχα.

Πότε ήταν η τελευταία φορά που υπήρξαμε αθυρόκαρδοι;

«Η γειτονιά ήξερε, αλλά δεν μιλούσε». Πόσες φορές έχουμε ακούσει την παραπάνω έκφραση; Κάθε φορά που ένα αποτρόπαιο γεγονός αποκαλύπτεται, αποτελεί τον επίλογό του. Και πάντα ξαφνιαζόμαστε.

Οι ελληνικοί θεοί αναπνέουν τον θρίαμβο της ενθάδε ύπαρξης

   "Οι ελληνικοί θεοί, στον βαθμό τελειότητας που τους συναντάμε στον Όμηρο, δεν είναι, ασφαλώς, αποκυήματα της ένδειας και της ανάγκης. Τέτοια όντα δεν επινοήθηκαν ασφαλώς από μία καρδιά ταραγμένη από τον τρόμο, τις εικόνες τους πάνω στο γαλάζιο δεν τις πρόβαλλε μία μεγαλοφυής φαντασία για να εγκαταλείψει την ζωή.

Αποτύπωσαν τους Θεούς με ανθρώπινη μορφή διότι το θείον είναι λογικό

«Θα απευθύνω τον λόγο μόνο σε όσους είναι θεμιτό, κλείστε τις θύρες στους βεβήλους, δεχόμενος αυτά τα νοήματα σοφίας του Θεολόγου (Ορφέα) αναφέρομαι σε όσους υποδήλωσαν τον Θεό και τις  δυνάμεις του θεού

Ροιώ Μολπαδία και Παρθένος: Οι προστάτιδες του οίνου

Η Ροιώ η Μολπαδία και η Παρθένος ήταν κόρες της Χρυσοθέμιδας και του Στάφυλου, γιου του Διόνυσου και της Αριάδνης. Ήταν επιφορτισμένες να επιτηρούν και να προστατεύουν το κρασί, ένα ποτό πολύτιμο που μόλις είχε εφευρεθεί. Ο Στάφυλος αναφέρεται από την μυθολογία ως βοσκός του βασιλιά Οινέα.

Η απώλεια της ελληνικής σοφίας

"Η άγνοια γύρω από την ελληνική σοφία πρέπει να είναι ζωτικού ενδιαφέροντος, όχι επειδή η Δύση πεθαίνει, αλλά επειδή, αντίθετα, οι θεσμοί και ο υλικός πολιτισμός της κατακλύζουν πλέον τον κόσμο.

"Να χάσω τον στέφανον της δόξης διά δειλίαν και άτιμον φιλοζωΐαν;"

Η Ελληνική Νομαρχία, είναι ένα έργο του Ανώνυμου Έλληνος, που τυπώθηκε το 1808. Είναι ένα ιδεολογικό επαναστατικό μανιφέστο που προσβλέπει στην εθνική αφύπνιση του υπόδουλου ελληνισμού. Στο απόσπασμα που ακολουθεί, ο Ανώνυμος, παραθέτει μία επιχειρηματολογία, σχετικά με το πως θα μιλούσε ο πολίτης που θεωρεί τον εαυτό του ελεύθερο, σχετικά με την υπεράσπιση της πατρίδας του, τι είναι για αυτόν πατρίδα, ποια τα οφέλη της, μέχρι που μπορεί ο πολίτης να την υπερασπιστεί και για ποιους λόγους...

Στο φως 6 αγάλματα από ναό της Αρτέμιδος στην Μαγνησία της Τουρκίας

Έξι αγάλματα που χρονολογούνται 2.000 χρόνων ανακάλυψαν το Σάββατο στα ερείπια της αρχαίας Ελληνικής πόλης Μαγνησίας στη Τουρκία αρχαιολόγοι.
Ο καθηγητής Orhan Bingöl, ο οποίος επιβλέπει τις ανασκαφές στην περιοχή από το 1984, δήλωσε ότι τα αγάλματα,...

Η Αχλύς, ο Νάρκισσος και τα πέπλα της θλίψης

«Ο κόσμος τυλιγμένος στα ναρκωτικά σεντόνια δεν έχει τίποτε άλλο να προσφέρει παρά τούτο το τέρμα.» Σεφέρης
Όταν ο Σεφέρης έγραφε τα παραπάνω λόγια, αναφερότανε σε κάτι διαφορετικό από αυτό που ίσως αντιλαμβανόμαστε εμείς σήμερα ως τέρμα. Ποιο να είναι άραγε το δικό μας τέρμα; Πολλά, ώστε σαν μια άλλη λερναία ύδρα, όσα και να αναφέρουμε, αλλά τόσα θα φυτρώσουν. Το τέρμα "εκεί έξω" θεωρώ πως αρχικά είναι η απώλεια κάποιων βασικών αισθήσεων. Όλων αυτών των αισθήσεων που μας ορίζουν σαν ύπαρξη.

Το ολύμπιο ελάττωμα

"Το ολύμπιο ελάττωμα. Σε πείσμα εκείνου του φιλόσοφου που, σαν πραγματικός Άγγλος που ήταν, προσπάθησε να δυσφημήσει το γέλιο σε όλα τα σκεπτόμενα μυαλά —

Η φύση των θεών

Τι είναι οι Έλληνες θεοί; Μια ερώτηση που όσες φορές την έκανα πήρα και μία διαφορετική απάντηση. Είναι νόηση; οι θεοί γεννιόνται; είναι αναρίθμητοι και χωρίς όριο, πάντα σε κίνηση; είναι ο θεός σχισμένος, ή είναι φωτεινός κύκλος που ζώνει τον ουρανό; είναι αιθέρας; περιπλανώνται θεϊκά οι θεοί στο χώρο; ή ο κόσμος είναι θεός, μια δύναμη δηλαδή που κατευθύνει τις ορθές και απαγορευμένες πράξεις αυτές που είναι αντίθετες προς την ορθότητα;
Στο παρακάτω απόσπασμα από το βιβλίο "Για τη φύση των θεών" του Κικέρωνα, θα διαβάσουμε τις -τόσο διαφορετικές- αντιλήψεις των φιλοσόφων για τους θεούς των Ελλήνων. Ας πάμε να το απολαύσουμε.

Ο Αρχύτας και η "Ιπτάμενη Περιστέρα" του.

Πριν αναφερθούμε στο εκπληκτικό κατασκεύασμα του Αρχύτα που αφορά την "Ιπτάμενη Περιστέρα" ή "Πετομηχανή" (πρώτη παγκόσμια καταγραφή ιπτάμενου κατασκευάσματος), θα πρέπει να αναφερθούν κάποια πράγματα για τον ίδιο τον Αρχύτα...

Πλούταρχος: «..όπως τα σκυλιά που γαβγίζουν…».

«Οι περισσότεροι άνθρωποι, πάντως, ενοχλούνται κι εκνευρίζονται με τα ελαττώματα όχι μόνο των φίλων και συγγενών τους, αλλά και των εχθρών τους, μη θεωρείς, επομένως, δική σου δουλειά να διορθώσεις τούτα-πράγμα, άλλωστε, όχι εύκολο.

Τους ανθρώπους διευθύνουν δύο μέγιστοι τύραννοι

«…τους ανθρώπους διευθύνουν αυτοί οι δύο μέγιστοι τύραννοι, η ελπίδα και ο φόβος και ότι ο δυνάµενος να επωφεληθεί τούτους καταλλήλως ταχύτατα θα πλουτίσει,