Γεμάτη αρχαιότητες είναι η οδός Πανεπιστημίου κι ας μη βλέπουμε ορατό ούτε ένα αρχαίο θραύσμα. Η αποκάλυψη αυτή έγινε με αφορμή την επικείμενη πεζοδρόμηση της κεντρικής αυτής λεωφόρου ή καλύτερα τη μετατροπή της σε δρόμο ήπιας κυκλοφορίας για ποδήλατα και τραμ...
Τα έργα προϋποθέτουν εκσκαφές αλλά όχι σε μεγάλο βάθος, όπως διαβεβαίωσε τους αρχαιολόγους ο επιστημονικός υπεύθυνος των αρχιτεκτονικών μελετών του προγράμματος «Rethink Athens» του Ιδρύματος Ωνάση, καθηγητής του ΕΜΠ, Παναγιώτης Τουρνικιώτης.
Από τη δεκαετία του '60 οι αρχαιολόγοι γνωρίζουν πως στην Πανεπιστημίου εκτείνεται το μεγάλο νεκροταφείο των Αθηνών, καθώς από τότε είχαν βρεθεί τάφοι των κλασικών και ρωμαϊκών χρόνων στο ύψος της Εμμ. Μπενάκη. Αλλά και στη δεκαετία του '90, με αφορμή τα έργα του Μετρό, βρέθηκαν εκατοντάδες τάφοι γεμάτοι κτερίσματα.
Συνεπώς θεωρείται βέβαιο ότι με το πρώτο χτύπημα της σκαπάνης για τις γραμμές του Τραμ ή για τη διαμόρφωση του ποδηλατόδρομου θα έρθουν στο φως και νέα ευρήματα, τα οποία όμως χαρακτηρίζονται ως «ευπρόσδεκτα» από τον κ. Τουρνικιώτη, γιατί θα περιληφθούν στο σχεδιασμό του έργου και θα αναδειχθούν. Μόνο στην πλατεία Δικαιοσύνης (Πανεπιστημίου, Σταδίου, Αρσάκη, Σανταρόζα), όπου προβλέπεται να γίνει μια δεξαμενή ομβρίων υδάτων, θα χρειαστεί εκσκαφή σε μεγαλύτερο βάθος.
Συστηματική ανασκαφή στην Πανεπιστημίου δεν έγινε ποτέ. Ερευνήθηκαν όμως εξονυχιστικά μεγάλα τμήματα τόσο για το σταθμό «Πανεπιστήμιο» του Μετρό στον πεζόδρομο της οδού Κοραή και απέναντι στη συμβολή της οδού Γρηγορίου Ε' με την Πανεπιστημίου όσο και και για το φρέαρ εξαερισμού στην οδό Αμερικής 5 και Πανεπιστημίου 11-13.
Τα ευρήματα και στις δύο περιπτώσεις ήταν εντυπωσιακά. Ωστόσο, οι Αθηναίοι στην πλειονότητά τους αγνοούν ότι ένα μέτρο κάτω από τα πόδια τους κείτονται θαμμένοι εκατοντάδες άνθρωποι από την αρχαϊκή έως τη ρωμαϊκή εποχή. Πρόκειται για το ίδιο αρχαίο νεκροταφείο, που είναι γνωστό από το 1958, όταν τμήμα του εντοπίστηκε στην οδό Καραγεώργη Σερβίας και σε πολλά σημεία της οδού Σταδίου.
ΑΜΕΡΙΚΗΣ
Οι τάφοι που αποκαλύφθηκαν στο φρέαρ Αμερικής ήταν κυρίως λακκοειδείς, κεραμοσκεπείς, παιδικές λάρνακες, εγχυτρισμοί και πυρές, σύμφωνα με την ανασκαφέα Ολγα Ζαχαριάδη. Στην ανασκαφή του 1995-96 αποκαλύφθηκαν συνολικά 209 τάφοι σε βάθος 1,04-6,22 μ. και σε επάλληλα στρώματα διαφόρων εποχών.
Ο κύριος όγκος τους όμως ήταν κλασικής εποχής (5ος και 4ος αι. π.Χ.), λίγοι ρωμαϊκών χρόνων και οι παλαιότεροι ανάγονται στη μετάβαση από την αρχαϊκή στην κλασική εποχή.
Ενδιαφέροντα ήταν τα κτερίσματά τους: λευκές λήκυθοι υπέροχα ζωγραφισμένες με θλιμμένες γυναικείες φιγούρες, αρυβαλλοειδή ληκύθια με διάφορα διακοσμητικά στοιχεία και ανθρώπινες μορφές, καλής ποιότητας κεραμεικά σκεύη αττικού εργαστηρίου όπως σκύφοι, φιάλες, πυξίδες, οινοχόες (πήλινες και γυάλινες), ειδώλια, όπως επίσης αλάβαστρα και κάποια αντικείμενα μεταλλικά.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
Για το σταθμό «Πανεπιστήμιο» άνοιξαν δύο σκάμματα. Το ένα στον πεζόδρομο της οδού Κοραή έκτασης 1.104 τ.μ. και ένα μικρότερο έξω από την Ακαδημία Αθηνών (πεζόδρομος Γρηγορίου Ε').
Στην Κοραή τούς αρχαιολόγους περίμενε μια έκπληξη. Ενώ σε παλαιότερες ανασκαφές είχαν εντοπίσει καθ' όλο το μήκος της Πανεπιστημίου από το Σύνταγμα μέχρι εκεί ένα πυκνότατο νεκροταφείο, η Κοραή δεν έκρυβε ούτε έναν τάφο. Φυσικός αθηναϊκός σχιστόλιθος μόνο βρέθηκε.
Από χάρτες του 19ου αιώνα διαπιστώθηκε ότι η Κοραή αποτελούσε την κορυφή ενός λοφίσκου. Συνεπώς η μορφολογία του εδάφους λειτούργησε αποτρεπτικά για την οργάνωση νεκροταφείου.
Βρέθηκαν δύο λαξευμένα στο βράχο φρεάτια γεμάτα κεραμική κλασικών χρόνων, ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων και μια κωδωνόσχημη δεξαμενή (ανάλογες κωδωνόσχημες δεξαμενές έχουν βρεθεί στη Θησείο, στο Μεταξουργείο και την Ακαδημία Πλάτωνος).
ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ
Στον πεζόδρομο της Γρηγορίου Ε' και σε έκταση 92 τ.μ. βρέθηκε τμήμα νεκροταφείου κλασικών και ρωμαϊκών χρόνων. Η κ. Ζαχαριάδου υποστηρίζει ότι πρόκειται για τη δυτική απόληξη του ίδιου νεκροταφείου. Σε αυτό το σημείο ανασκάφηκαν 38 τάφοι. Οι περισσότεροι βρέθηκαν παραβιασμένοι από τα δίκτυα κοινής ωφέλειας.
Ηταν θαλαμοδειδείς ανοιγμένοι στο φυσικό βράχο με κτιστή είσοδο, λαξευτά ορθογώνια ορύγματα, κιβιωτιόσχημοι κτιστοί, πυρές, κεραμοκεπείς-καλυβίτες, εγχυτρισμοί, παιδικές λάρνακες και 8 ομαδικές ταφές ή ανακομιδές.
Ηταν κτερισμένοι με ληκύθους μελανόγραφες, πήλινα και γυάλινα μυροδοχεία, λίχνους, αρυβαλλοειδή ληκύθια, στλεγγίδες, νομίσματα κ.ά. Σε έναν παιδικό τάφο βρέθηκαν ένα ζευγάρι χρυσά σκουλαρίκια (ενώτια) και ένα χρυσό δαχτυλιδάκι.
Απέναντι, στην Πανεπιστημίου 33, βρέθηκε τμήμα νεκροταφείου που ταυτίζεται με το λεγόμενο βορειανατολικό νεκροταφείο, το οποίο ήταν παρόδιο της οδού που διερχόταν από τις Διοχάρους Πύλες και όδευε προς τα Μεσόγεια. Η μεγάλη πυκνότητα ταφών στα αθηναϊκά νεκροταφεία παρατηρείται συνήθως κοντά στις οδούς και στην οχύρωση.
πηγή: Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου