Αρχίλοχος: Η Αιρετική επιλογή του Στρατηγού

Ο Αρχίλοχος δημιούργησε νέες μετρικές μορφές, που, μαζί με τη θεματολογική του ποικιλία, έγιναν καθοριστικές και για τη μεταγενέστερη ποίηση ως και την εποχή των Ρωμαίων. Ο Αρχίλοχος είναι ο πρώτος ποιητής που κατόρθωσε να αποδεσμευθεί από την τεράστια ποιητική κληρονομία του επικού κόσμου, ενώ βρισκόταν άμεσα κάτω από την επίδραση του –χρονικά και ποιητικά. Με τον Αρχίλοχο έχουμε την πρώτη αποφασιστική τομή στην αρχαία ποίηση. Ο ποιητής ερμηνεύει την ανθρώπινη μοίρα, που είναι και προσωπική του μοίρα, και βλέπει τις λεπτομέρειες που συνιστούν την πολύμοχθη ζωή του ανθρώπου..."Δουλειά μου: ο πόλεμος και η ποίηση επίσης..."λέει..
Οι στίχοι που ακολουθούν είναι γραμμένοι σε καταληκτικό τροχαϊκό τετράμετρο, ένα μέτρο που μαρτυρείται για πρώτη φορά στον Αρχίλοχο και απαρτίζεται από 15 μετρικές θέσεις (έναντι 17 του δακτυλικού εξαμέτρου και 12 του ιαμβικού τριμέτρου). Στους δύο πρώτους στίχους, με χαρακτηριστικές λεπτομέρειες από την εξωτερική εμφάνιση (μέγεθος, πόδια, μαλλιά, γένι), σκιαγραφείται η εικόνα του τυπικού στρατηγού, στην οποία αντιπαρατίθεται εν συνεχεία, μετά την αναίρεση με τις αλλεπάλληλες αρνήσεις, η αιρετική επιλογή του ποιητή, ο στρατηγός που είναι μικρόσωμος και δύσμορφος αλλά θαρραλέος.

"Δεν θέλω να είναι μεγαλόσωμος ο στρατηγός
ούτε να περπατάει με πόδι αλύγιστο
ούτε να καμαρώνει για τα κυματιστά του τα μαλλιά
ούτε να ξυρίζει επιτηδευμένα τα γένια του·
ας είναι, αν θες, μικρόσωμος, ας είναι στραβοκάνης,
μονάχα να πατάει γερά στα πόδια του και να ᾽χει καρδιά στα στήθη."

 οὐ φιλέω μέγαν στρατηγὸν οὐδὲ διαπεπλιγμένον
οὐδὲ βοστρύχοισι γαῦρον οὐδ᾽ ὑπεξυρημένον,
ἀλλά μοι σμικρός τις εἴη καὶ περὶ κνήμας ἰδεῖν
ῥοικός, ἀσφαλέως βεβηκὼς ποσσί, καρδίης πλέως.